Views: 0 Barreessaa: Gulaalaa Saayitii Yeroo maxxansi: 2025-02-26 Ka'umsa: Bakka
Bara 1910tti, caccabbii shaafta femoral yaaluuf mismaarroonni aluminiyeemii lilienthal fayyadamaniiru.
Bara 1913tti, Schone caccabbii harka duraa yaaluuf mismaara meetii keessaa fayyadame.
Kuntscher (1900-1972) intramedullary nail fixation keessatti gumaacha guddaa godhe.
Bara 1960 fi 1970 keessa yeroo mismaara keessaa saffisaan itti mismaara keessaa ture.
Biyyi koo bara 1990moota irraa eegalee baay’inaan itti fayyadamaa turte.
1. Caccabni qaama saalaa mul’ata kallattiidhaan baqaqsanii hodhuun hir’isuun ykn hordoffii raajii eksireetiin cufamuu danda’a.
2. Yeroon fayyinaa caccabaa banaa hir’isuu dheeraa dha, dhiigni baqaqsanii hodhuu keessaa baay’eedha, hir’inni banaan dhiyeessii dhiigaa gara dhuma caccabaatti jiru daran balleessa.
3. Hanga danda’ametti hir’ina cufame fayyadamuun ni gorfama. Hir’isaa harkisaa fayyadamuun ni danda’ama, ykn ciccitiinsi xiqqaan xiyyaara caccabaa irratti akka ciruu fi hir’isu gochuun ni danda’ama, kanaanis dhiyeessii dhiigaa gara dhuma caccabaa gidduu seenuun xiqqeessuu danda’a.
4. Kufaatii hir’ina cufameef, ciccitaa lafee garagalchuu ykn tishuuwwan naannootti bocuuf, fi ciccitaa caccabaa guddaa buqqa’e, hir’ina baqaqsanii hodhuu banaa fayyadamuun ni danda’ama.
1. Malli intramedullary nail fixation dha, symmetrical central internal splint fixation dha.
2. Fiixee caccabaa mismaara keessaatiin fixation dhiphina-raabsuudha malee fixation dhiphina-salphaa miti, kunis boca Callus mijataa dha.
3. Central fixation ti’ooriidhaan kortikaalii alaa fixation caalaa caala, kunis harka humnaa hir’isuu danda’a, taatee valgus angulation fi kufaatii fixation keessaa hir’isuu danda’a.
4. Intramedullary nail fixation bu’uura hir’ina cufame ykn hir’ina banaa daangeffame kenna.
1. Walxaxiinsa xiqqaa .
2. Daangaa hojii baqaqsanii hodhuu babal’ate .
3. Fiixee jabaa .
4. Leenjii dalagaa waliinii jalqabaa .
5. Ulfaatina qaamaa dafee kan baatu .
6. Fiixee keessoo biroo wajjin walitti fayyadamuun ni danda’ama .
1. Mismaara keessaa qulqulleessuu fi hin cufamne .
2. Mismaara Intramedullary keessaa qulfii daayinamikii fi istaatiksii .
3. babal’ina meeduulaarii fi tooftaalee fiixxeewwan meeduula hin taane .
4. Tooftaalee finxaaleyyii banaa fi cufame .
Mismaarroonni idilee intramedullary tasgabbii eksaayilii gaarii hin taanee fi humna torsiyoona gadi aanaa kan qaban yoo ta’u, garuu elastiiksii murtaa’aa kan qaban yoo ta’u, erga difoormeeshinii booda dandamachuu danda’u, kunis hamma xiqqaa qofa kan ta’e sliding lafee keessaa.
Mismaarroonni intramedullary wal-xaxaa ta’an bu’aa farra naanneffannaa fi farra dhiibbaa fooyya’aa, tasgabbii fixation gaarii, fi qajeelfama baayoloojii fixation wajjin kan walsimu qaba. Lafee dheeraa miila keessatti bal’inaan itti fayyadamu. Keessattuu caccabbii kutaa hedduu fi wal-makaa ta’eef, mismaara idilee keessaa caalaa tasgabbii gaarii qabu.
Static locking intramedullary nails dhiibbaa baay'ee xiqqaa kan uumu yoo ta'u yeroo ammaa kana irra caalaa gocha non-routine kan dynamization leellifamu.
Caccabbii baqaqsanii hodhuu booda ji’a 6 hanga 8tti hin fayyin, bakka jirutti lafee grafting ykn bakka buusuu mismaara keessaa babal’ate kan daayinamiizeeshiniin itti fayyadama.
Daayinamiizeeshiniin fayyina caccabaa guddisuuf akka malaatti fayyadamuu ni danda’a. Qaamni isaa gabaabsuu fi naanneffamuu danda’utti waan geessuuf akka idileetti hin gorfamu.
Babal’inni marrow mismaara keessaa daayameetira guddaa fi humna guddaa qabu galchuu danda’a, kunis leenjii hojii jalqabaatiif mijataa kan ta’ee fi saffisa mismaara cabee hir’isa.
Babal’inni marrow caccabaa lafee baay’ee osteoinductive effect waliin uumuu danda’a, kunis fayyina caccabaadhaaf mijataa dha.
Babal’inni marrow dhiigni ujummoo soorataa fi endosteal membrane ni miidha, garuu ujummoon dhiigaa qaawwa mismaara garaa keessaatiin haaromsuu danda’a. Babal’inni marrows maashaalee tishuuwwan lallaafaa naannoo jiran keessatti marsaa dhiigaa guddisuu danda’a, kanaanis fayyina caccabaa guddisa.
Babal’inni marrow carraa infekshinii fi embolism ni dabala, akkasumas caccabbii banaa, miidhaawwan dachaa, fi miidhaawwan walxaxaa ta’aniif of eeggannoodhaan fayyadamuu qaba.
1 erga babal’ina meeduulaarii booda, naannoon tuttuqaa mismaara keessaa fi lafee gidduu jiru ni dabala, kunis tasgabbii fixation fooyyessa.
2 erga babal’ina meeduulaarii booda, mismaara keessaa daayameetira guddaa qabu fayyadamuun ni danda’ama, kunis cimina mismaara keessaa dabaluu fi saffisa mismaara cabe hir’isa.
3 caccabni lafee erga babal’ina meeduulaarii booda uumamuu lafee haaraa kakaasuu danda’a, kunis fayyina caccabaadhaaf mijataa dha.
1 Yeroo hojii gabaabaa fi dhiiguu xiqqaa.
2 Dhiiga endosteal gidduutti gidduu seenuun haalawwan miidhaawwan tishuuwwan lallaafaa ciccimoo ta’an keessatti.
Humeral interlocking mismaara keessaa medullary .
Agarsiistonni humeral interlocking intramedullary mismaara wal’aansa caccabbii humeral shaft keessatti: caccabbii vascular fi narvii irratti miidhaa, miidhaawwan dachaa, caccabbii tasgabbaa’aa hin taane, caccabbii paatolojii, fi caccabbii humeral proximal.
Daangaan dhaabbataa ta’uu danda’u 2cm mataa humeral gadi irraa kaasee hanga 3cm ol Olecranon fossa. Garba irraa mismaara antegrade intramedullary ykn jilba irraa mismaara duubatti deebi’een sirreessuu filachuu dandeessa.
Malli baqaqsanii hodhuu caccabbii humeral shaft bu’uuraan plate fixation fi intramedullary nail fixation dha.
Plate fixation amaloota farra narvii cimaa fi farra-bending kan qabu yoo ta’u jabaatee kan dhaabbataa ta’e, garuu miidhaan baqaqsanii hodhuu guddaa dha, carraan infekshinii olka’aa dha, narviin raadiyaaliis salphaatti miidhama.
Humeral interlocking fi of-locking nails handhuura mismaara idilee keessaa kan akka axial tasgabbii dhabuu, to’annoo naanneffannaa gaarii hin taane, fi barbaachisummaa fixation dabalataa, akka caccabni jabaatee, dhiigni bade xiqqaadha, softhule stripping ta’ee, fi medullary evenly even, even, even, even, even, even, even, even, even.
Femoral interlocking mismaara keessaa mana yaalaa keessaa .
Gosootni caccabaa hunda 2cm vertebra trochanteric gadi fi 9cm ol kan jilba irraa.
Caccabbii durii kutaa gidduu shaafta femoral.
Dhukkubsattoota keessaa fixation plate fashalaa'e qaban.
Harki humnaa femoral interlocking intramedullary nail caccabaa sirreessuu kan sibiilaa caalaa dheeraa dha, humni isaas qixa siiqqeewwan giddugaleessaa lafee guutuu irratti raabsama, kunis qaxxaamuruu fi bocamuuf salphaa miti.
Mismaarroonni qulfii fixee lamaan mismaara keessaa irratti lafeen sun gubbaa irraa gara jalaatti akka uumu taasisa, mismaarroonni qulfii dhuma fagoo jiran harka torkii mismaara keessaa lafee keessaa hir’isuu danda’a, gabaabsuu fi naanneffannaa ittisuu, fi tasgabbii fi jabina ol’aanaa caccabsuuf galmaan ga’uu danda’a.
Gamma mismaara keessaa wal-xaxaa ta'e .
Gosoota adda addaa peritrochanteric fractures, keessattuu subtrochanteric fractures irratti raawwatiinsa qaba.
Caccabbii subtrochanteric ol’aanaa, trochanteric caccabbii shaafta femoral waliin walitti makame.
Iskuweerii hip isliidii teeknooloojii mismaaraa keessaa walitti makuun kan qophaa’e, mismaarri guddaan daayinamiik hip plate caalaa keessa qaawwa meeduulaariitti dhihoo waan ta’eef, mismaarruun gamaa ulfaatina dhukkubsataa gara femoral calcar tti dhihoo ta’e kan foolii hip daayinamikii caalaa gaggeessa, cimina makaanikaal implant. Caccabni subtrochanteric medial cortical comminution of keessaa qabuuf, mismaarri gamaa barbaachisummaa anatoomii caccabaa irra deebiin ijaaruu irraa of qusata, kanaaf caccabbii intertrochanteric ykn caccabbii subtrochanteric faayidaa qaba.
Retrograde intramedullary femoral nailing .
Irra caalaa caccabbii supracondylar femoral kan fayyadamu, supracondylar comminumed fractures fi intercondylar 't' fi 'y' caccabbii wal-makaa kan fuula artikulaarii hirmaachisu dabalatee.
Akkasumas, caccabbii femoral kan isthmus femur gadi ta’eef fayyadamuu ni danda’ama.
Shaafta femoral, supracondylar femoral, fi intercondylar caccabuu 20cm keessatti jilba irraa.
Warri plate fixation kufan.
Supracondylar femoral fracture jechuun caccabbii cimaa kan ta'e tokkoffaa, hir'isuu fi lammaffaa, fixation keessaa cimaa dha. Rakkoowwan akka caccabbii gamtaa hin taanee fi fayyina harkifate baay’inaan mul’atu.
Retrograde interlocking intramedullary nailing mala yeroo baay’ee itti fayyadamnu yoo ta’u, waggoota dhiyoo asitti caccabsa distal femur yaaluuf, kan tasgabbii makaanikaa gaarii qabu, bu’a qabeessa ta’ee buqqa’iinsa boodaa fi buqqa’iinsa naanneffannaa dhuma distal caccabsa to’achuu danda’a, fi sochii walqabsiisaa jalqabaa keessatti gargaara.
supracondylar walitti makame femoral stem fracture kan dhaabbataa ta'e kan dheerinaan supracondylar intramedullary nailing wajjin, kunis rakkoo furu kan furuun rakkisaa ta'e interlocking intramedullary nailing of the femur. Meeshaan kun hojjechuun salphaa, bakka tokkotti sirrii, fixation keessatti amanamaa dha, dhukkubsataan baqaqsanii hodhuu booda shaakala jilbaa jalqabaa hojjechuu danda’a.
Mismaara keessaa wal-xaxaa tibial intramedullary .
Caccabni tasgabbaa’aan gidduu 1/3 tibia: caccabbii qaxxaamuraa, caccabbii oblique gabaabaa, pseudarthrosis.
Caccabni tasgabbaa’aa hin taane dheerina tibia giddu galeessaa keessaa %60 keessatti: caccabbii naannoo meetaafiiziksii, caccabbii ispiraalii dheeraa, caccabbii kutaa, caccabbii wal-makaa, caccabbii mudaa lafee qabu.
Intramedullary mismaaraan tibia irra caalaa caccabbii tibia midf fayyadama.
Caccabbii tibia proximal fi distal tiifis fayyadamuu kan danda’u ta’us, saffisi walxaxaa ol’aanaadha, malunion yeroo baay’ee ni uuma, dhuma caccabaa ≧1cm sochii qaba, fi fixation 1/4 ni kufa.
Barreeffamoonni bu’aa fooyya’aa caccabbii tibia fagoo caalaa proximal tibia fracture fibula erga fixation booda.
Siree lafee (siree traction) ykn siree baqaqsanii hodhuu filooroosikii sadarkaa isaa eeggate; retractor; Fakkii cimsuu.
Safartuu dheerina qaama faallaa .
X-Ray Isthmus Bal'ina .
Fiixeen lafee fagoo fi dhiyoo sarara giddugaleessaa raayyaa irratti ture; Bulchaan sun diyaafiisii wajjin wal fakkaata ture.
Femur: fiixee trochanter guddaa → bakka jilba cinaachaa ykn utubaa ol aanaa patella; Tibia: Bakka jilbaa gidduu-gara → gama fuulduraa kan jilba jilbaa dorsiflexion of foot keessatti.
Siiqqee dheerina qaawwa meeduulaarii sarara qajeelaa irratti .
Bakka seensaatti baay'ee hin dhihaatu .
Dheerinni sirrii: dilated - dheeraa; Kan hin tuqamne - gabaabaa .
(Indirect mirkaneessuu qabxii seensaa; hin bal’ina, eegumsa tishuu lallaafaa hin barbaachisu)
Hip flexion fi adduction .
Cirracha dheerinaan trochanter guddaatti dhihoo jiru .
Baayyee fagoo miti.
Bakka qajeelfamni itti kaa'amu .
Bakka gaachana tishuu lallaafaa kaa’uu .
30° jilba jilbeenfachiisuu .
Siiqqee dheeraa qajeelchaa piini kallattii medullary qaawwa medullary distal femoral stem .
Kirschner pin gara distal femur karaa patellar ligament karaa eegumsaa: ortogonal - gidduu intercondylar fossa of the femur; Lateral - Sarara Blumensat .
Bakka jalqabaa PCL miidhaan irra hin geenye .
sarara giddu galeessaa qaawwa meeduulaarii irratti .
Margiin fuula duraa kan tibial plateau .
Utuu pilaatoo hin miidhin hamma danda'ametti olka'aa .
Jilba jilbeenfachuu guddaa .
Cirracha tibial tuberosity-inferior pole patella irratti qaawwa medullary .
Qaawwa meeduulaarii banaa: 15° irratti qajeelchituu gara xiyyaara saajiitaalaa siiqqee dheerina hundee tibia .
Bakka fakkii cimsituu .
Caccabbii haaraa .
Caccabni durii pseudoarthrosis, sclerosis qaawwa medullary keessatti .
Marsaan dhiigaa qabbanaa'aa hunda caaludha .
Walfakkaata femoral intramedullary mismaaraan dhaabuu .
Marsaan tishuu lallaafaa furdaa ta’e kallattiin gara lafeetti akka seenu hin hayyamu .
Qabxiin seensaa fardaa kallattiin mul’achuu hin danda’u .
Hip joint adduction → iliac fascia tension → gabaabsuu caccabaa .
Manipulaashinii .
Irra caalaa gogaa jalaa fi salphaatti kan harkaan tuqamu .
Caccabni tasgabbaa’e - caccabbii gosa A fi fagoo A fi B .
Caccabbii oblique - Overkill .
Intramedullary mismaaraan→Meeshaalee buqqa’uu .
Tibia; percutaneous ykn madaa fayyadamuu .
Hir’ina harkifate; Qaamni isaa gabaabsuu .
1 Femur, Tibia .
2 Hamma danda'ametti sarara caccabaa sanatti dhihoo ta'e .
3 caccabbii dhiyoo (proximal fracture) Fayyadama kortikaalii tokkoo .
3Use universal chuck kan T-Handle qabu kan salphaatti socho'uuf .
1Metaphyseal fracture (sarara humnaa sirreessuu, deebisanii dhaabuu tasgabbeessuu, opereshinii deebisuu) .
2 Caccabbii oblique distal tibia ykn femur (dhiibbaa shear → dhiibbaa) .
3 Mismaarroonni mana keessaa haala gaarii hin taane qaban yeroo baqaqsanii hodhuu sadarkaa lammaffaa chaanaalii meeduulaarii durii seena .
3 Qabxii seensaa gadhee, walsimsiisuun caccabaa dhiyoo (proximal fracture alignment) (screw kaa’amee buqqa’iinsa endoplant ta’uu danda’uuf perpendicular) .
1 Tibia .
2 harkisaa ykn ofirraa deebisuudhaan dabalame .
3 Miidhaa tishuu lallaafaa cimaa irratti of eeggannoodhaan fayyadamuu .
3 gabaabsee itti fufi .
4 haala olka’aa keessatti babal’ina meeduulaarii dhorkuu .
Salphaa knockback, compression of fracture breaks; addaan bahuu dhabamsiisuu; Hojii hir’isuu.
Deformity eksaayilii (gabaabaa, angulation fi ykn buqqa’iinsa) .
Guddina in of kan tishuu granulation .
Lafee jalqabaa .
Iskilaaroosisii caccabaa cufamuu qaawwa meeduulaariitiin ni caba .
Dhukkuba lafee .
Deflection babal'isaa fi mismaara keessaa → keessa seenuu mismaara keessaa qoor-qalbii .
Deformity Angular → Retractor .
Fiixee ciccitaa dislocation → mismaara poller, plate fixation .
Proximal - Bakka seensaa sirrii .
Distal - Mismaara Intramedullary giddu galeessa qaawwa meeduulaarii keessatti .
★Infeekshinii .
★Miidhaa narvii .
★Bara caccabaa jal’ate .
★Medical Fractures .
Naanna’uu alaa, torsion, valgus, naannoo keessaa, angulation .
★Dhukkuba lafee dugdaa itti fufiinsa qabu .
★FAT FUT embolism .
★Heterotopic Ossification .
★Embolism Pulmonary .
★Re-fracture .
★thrombosis .
★Aint Jabina Waliinii .
★Non-union of Caccabaa, Bone Nonunion .
★Kufaatii fixation keessaa .
★BARBAACHISU .
★kan biraa .
1.Jalqaba irratti, caccabni banaan akka waan mismaaraan itti naqamuutti ilaalama ture.
2.Taateewwan infekshinii baqaqsanii hodhuu boodaa caccabbii banaa keessatti haala miidhamuu fi faalama tishuuwwan lallaafaa irratti hundaa'a .
Taatee infekshinii caccabbii banaa booda haala miidhaa fi faalama tishuu lallaafaa akkasumas akkaataa tishuun lallaafaan itti bulfamu irratti hundaa’a.
3.Thinner intramedullary nails carraa infekshinii ni dabala; Qulfii hin babal’isne intramedullary nails fixation haalaan gadhee, fi ends lafee .
Qulfii hin babal’isne intramedullary nail fixation, sochii maaykirooskoopii dhuma lafee akkasumas qaawwa haftee kan qabu, kunis guddina baakteeriyaadhaaf salphaadha.
4. Fayyadamni babal’atee fi daangeffame babal’ate meeduulaarii fixation tasgabbii caccabaa fooyyessuu qofa osoo hin taane, iddoo du’aa uumuu irraa of qusata.
1.Taateewwan FES caccabbii lafee tuuboo dheeraa 0.5% hanga 2% dha.
2. Babal’inni meeduulaa fi babal’ina meduulaa qilleensa sombaa irratti dhiibbaa guddaa hin qabu.
3.Yeroo meeduula bal’isu, malan sun suuta jedhee daakuun, humna garmalee fi hojii jal’aa ta’e irraa fagaachuu qaba.
4.Adda qorannoon FES ammallee ulaagaalee Gurd bara 1974 yaada dhiheesse fudhata, wal’aansi erga adda baafamee booda yeroo wal’aansaaf gaarii ta’e harkifata, bu’aa hamaa qabaachuu danda’a.
Wantoonni adda addaa fayyina caccabaa erga mismaara keessaa fixee booda irratti dhiibbaa kan geessisan yoo ta’u, sababoonni isaas akka armaan gadiitti xiinxalamuu danda’u.
1.Soft tissue dhuma caccabaa keessatti ukkaamfame .
2. Addaan baasuun xumura caccabaa qaxxaamuraa .
3. Umuriin Dhukkubsataa umuriin isaa guddaa ta'e .
4. Caccabbii banaa, miidhaan lallaafaan cimaan, hemodialysis ykn infekshinii cimaa.
5. Intramedullary mismaaraan gadhee ta'uun isaa .
6. Dhukkuba sukkaaraa walitti makamaa ykn dhukkuboota fayyadamaa biroo.
Caccabni yaalaatiin kakaafame irra caalaa caccabbii sadarkaa lammaffaa yeroo mismaara keessaa fixation intramedullary too’achuu irraa kan ka’edha.
1. Filannoo sirrii hin taane bakka seensaa mismaaraa gara caccabbii dhiyoo fiduu danda’a.
2. babal’ina meeduulaa humnaan hin dhiibin.
3. Seensa babal’ina paalpii kallattii kallattii mismaaraa galchuu wajjin wal fakkaatuun ta’uu qaba.
4. Yeroo mismaara keessaa gara dhuma fagootti galchitu humna hin fayyadaminaa.
1. Mismaara garaa keessaa kaa’uun yoo xiqqaate naannoo 1 tti tishuuwwan lallaafaa fi kaapsulaa walqabsiisaa illee of keessaa qaba.
2. Pilaatoon tibial qarqara fuulduraa meniscus medial ligament jilba qaxxaamuraatiin kan walqabatu yoo ta’u, hanga kanaatti tuberosity tibial olitti naannoo nageenya qabu uuma. Yoo qabxiin mismaaraan gubbaatti baay’ee dhihoo ta’e ykn daayameetiriin mismaara keessaa baay’ee guddaa ta’e, caasaa intra-articular irratti miidhaa geessisuu danda’a, kunis dhukkubbii jilbaa baqaqsanii hodhuu boodaa fida.
3. Proximal protrusion intramedullary nail fi heterotopic ossification sababa dhukkubbii jilbaa ijoo baqaqsanii hodhuu mismaaraa femoral intramedullary booda.
4. Mismaara keessaa dhiyeenyatti ba’uu, mismaara qulfii dhiyoo fi rotator cuff interference jechuun sababa dhukkubbii garbaa keessaa kanneen mismaaraan humeral intramedullary ta’anii booda.
Oomishtoota Chaayinaa 5 kan lafee implants siif ta'an gorsaa .
Faayidaa fi tooftaa fayyadama suture passeer baqaqsanii hodhuu suphaa rotator cuff keessatti .
Raabsitoonni Chaayinaa Implaantii fi Meeshaalee Bosonaa Irra Caalan 10 Top 10 .
Peek suture anchors vs. anchors sibiilaa: Supha rotator cuff kamtu caala?
2025 jilba namaa kan namatti tolu: maqaa hunda caalu isa kami?
Quunnamuu