መዕጸዊ ፕሌት-ኣፕሊኬሽን ገደብን ድሩትነትን

ኣጠቓቕማ ናይ . መዕጸዊ ጽላት ብዓቢኡ ስፍሓት ኣተገባብራ ፕሌት ውሽጣዊ ምትዕርራይ ስብራት ኣስፊሑ ኣሎ። ይኹን እምበር ኣጠቓቕምኦም ብሰንኪ ክህልዉ ዝኽእሉ መጻወድያታትን ድሩትነትን ምኽንያታዊን optimizedን ክኸውን ኣለዎ። ኣብዚ ጽሑፍ እዚ፡ ነቲ ናይ መተግበሪ ኣብ ግምት ዘእተወ፡ ብድሆታት ምእላይን ድሩትነትን፡ 3 መዳያት ናይ ምዕጻው ጻሕሊ መተግበሪ ክንርኢ ኢና።

01.ኣብ ምትግባር መዕጸዊ ፕሌትስ እንታይ ፍሉይ ባህርያትን ፀገማትን ክጥቀስ ኣለዎ?

ኣብ ምንካይ ስብራት ምስ መዕጸዊ ጽላት ስብርባርን ብድሆታትን

ንሓደ ስብራት ዳግማይ ንምትካል ዝግበር ስጉምትታት ደረጃ ዝሓለወ እዩ። መዕጸዊ ጽላት ስንብራት ዳግማይ ኣይሰርሖምን እዩ። 

ኣብ ክፋል ዓጽሚ ምስ ተቐመጠ፡ ተወሳኺ ሽጉጥ ምውሳኽ ኣይንቀሳቐሶን እዩ። ንመዕጸዊ ጽፍሪ ጥራይ ዝቕበል መዕጸዊ ጻሕሊ እንተተጠቒምካሉ፣ 

እዚ ማለት እቲ ጻሕሊ እቲ ስብራት ምስተሰርዐ ጥራይ እዩ ክዕጾ ዝኽእል።

መዕጸዊ ጻሕልታት ናይ መጀመርታ ዳግመ-ምቕማጥ ከይጠፍአ ምፍዋስ ዓጽሚ ስለ ዘፍቅድ፡ 

እቲ ቀንዲ ጠንቂ ማሉኒዮን ናይ መዕጸዊ ጽላት ጌጋ ናይ መጀመርታ ዳግመ-ምቕማጥ እዩ። 

ከምኡ’ውን፡ ብሰንኪ እኹል መካኒክስ ድኹም ዳግመ-ምትእኽኻብ፡ ብሰንኪ ምድንጓይ ምሕዋይ ወይ ዘይምሕዋይ፡ ጻሕሊ ዓጽሚ ምስ ዝብታኽ፡ ድኹም ምሕዋይ ከስዕብ ይኽእል።

ብዘይ ኣጠቓቕማ መዕጸዊ ጽላት ዳግመ-ምቕማጥ ብፍላይ ብውሑድ ወራር ክትፍጽም ከለኻ ኣጸጋሚ እዩ

 ኣገባባት ምቅላዕ ዓጽሚ ኣዝዩ ድሩት ስለ ዝኾነ። ዝተፈላለዩ ናይ ስሕበት ኣገባባት (ትራክሽን ሰንጠረዥ፣ ሪትራክተራት) ዝሓትት ኮይኑ፣

 ዝተፈላለዩ ፐርኩታነስ ሪፖዚሽን ፎርሰስ፣ ከምኡውን ኪርሽነር ፒን ንቁንጣሮ ዓጽምን ግዝያዊ ምትዕርራይን ንምትዕጽጻፍ። 

ቅድሚ ምጥቃም መዕጸዊ ጽላትን መዕጸዊ ጽፍርን፡ ነቲ ዳግማይ ምትካል ብፍሎሮስኮፒ ምፍታሽ ወሳኒ እዩ።

ብኣንጻሩ፡ መደበኛ ናይ ሽጉጥ ቀዳዳት እውን ዘለዎ መዕጸዊ ጽላት ክትጥቀም ከለኻ፡ 

ኣብቲ ፕሌት ንመጀመርያ ግዜ ዳግማይ ምቕማጥ ኣብቶም መደበኛ ቀዳዳት መደበኛ ስሕበት ስክሪው ክቕመጥ ይኽእል።

 ኣብቲ ጽላት ቁርጽራጽ ዓጽሚ ይቕመጡ። እቲ ጽላት ምስቲ ኣናቶሚ እንተተሰማሚዑ፡ ከም መምርሒ ዳግመ-ምትዕርራይ ክጥቀመሉ ይኽእል። 

ምዕጻው ጽፍሪ ነቲ ናይ መጀመርታ ዳግመ-ምትዕርራይ ከይቀየረ ርጉእ ውጽኢት የረጋግጽ። እዚ ትእዛዝ ምእታው (መደበኛ ሽጉጥ፡ ድሕሪኡ ስክሪው ምዕጻው) ኣገዳሲ እዩ (ስእሊ 4)።

ስእሊ 4 መጀመርያ ነቶም መደበኛ ሽጉጥ ኣእትዮም ኣጽንዕዎም።

መዕጸዊ ፔግስ ኣብ እትጽውነሉ እዋን ምትንኻፍ ግብረ መልሲ ዘይምህላው

ነቲ መዕጸዊ ርእሲ ሽጉጥ ኣብ ዘጽንዓሉ እዋን ናይ ምትንኻፍ ግብረ መልሲ የለን። ብሓቂ፣ 

ምጥንኻር ናይቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ኣብ ኮርቲካል ወይ ካንሰሎስ ዓጽሚን ኣብቲ ብረት ናይቲ መዕጸዊ ጽላትን ብሓንሳብ ይፍጸም። በዚ ምኽንያት እዚ፡

 እቲ ሓኪም ኣብቲ ኮርቲካል ወይ ካንሰሎስ ዓጽሚ ጽቡቕ ጌሩ ይሕዝ ከምዘሎ ብጌጋ ንኽግምት ቀሊል እዩ (ስእሊ 3)።

ስእሊ 3 ንውሓት ስራሕ ናይ መዕጸዊ ሽጉጥ ኣብ ዓፅሚ ዓይነትን ቁፅሪ ኮርቲክስን መሰረት ብምግባር።

ባዕልኻ ዝጥውቕ መዕጸዊ ሽጉጥ

ምጥቃም ባዕልኻ ዝጥውቕ መዕጸዊ ሽጉጥ ማለት ብሓንሳብ ስለዝኽሰቱ ኣብ እዋን ምኹዓት ወይ ምጭብባጥ ተንከስ ግብረ መልሲ የለን ማለት እዩ።

መካኒካዊ ባህርያቶም ምስቲ ናይ ንጽል ኮርተክስ መዕጸዊ ሽጉጥ ኣብ እዋን ንጽል ኮርተክስ መተግበሪታት ዝመሳሰል እዩ። ኣዝዮም ነዊሕ እንተኾይኖም፡ . 

ነቲ ዘይተደልየ ካልኣይ ኮርተክስ ክራኸቡ እዮም፣ ውጽኢቱ ድማ ኣብቲ መዕጸዊ ጻሕሊ ዘሎ መዕጸዊ ጽፍሪ ዘይቅኑዕ ኣቀማምጣ ከስዕብ እዩ።

ኣብ እዋን ባይኮርቲካል ኣፕሊኬሽን ኣዝዮም ሓጸርቲ ክኾኑ ይኽእሉ እዮም፣ እዚ ድማ ብመካኒካዊ ኣገባብ ምስ ሓደ ኮርቲካል መዕጸዊ ጽፍሪ ዝመጣጠን ይገብሮም። 

ኣዝዮም ነዊሕ እንተ ዀይኖም፡ ኪንዮ እቲ ኮርተክስ ኪዝርግሑን በቲ ኻልእ ሸነኽ እቲ ጻሕሊ ወሳኒ መዋቕራት ክጎድኡ ይኽእሉ እዮም።

እቲ ቅኑዕ ንውሓት መዕጸዊ ጽፍሪ ድሕሪ ምዅዓት ወይ ብፍሎሮስኮፒ ድሕሪ ምዅዓት ወይ ምርግጋጽ ጥራይ እዩ ዝረኽቦ።

ባህርያት ናይ ዩኒያክሲያል መዕጸዊ ሽጉጥ

እቲ ቀንዲ ጉድለት ናይ ዩኒያክሲያል መዕጸዊ ጽፍሪ፡ ኣንፈቶም ኣቐዲሙ ዝተወሰነ ምዃኑ እዩ። 

ኣብ መንገዶም ካልእ ምትካል ወይ ፕሮስቴቲክ ጕንዲ ክህልዎም ይኽእል እዩ፣ እዚ ኸኣ ምእታው ዘይከኣል ወይ ኣብ ሓደ ሓድነት ዚግበር ምትዕርራይ ኸም ዚድርት ይገብሮ።

ንኣናቶሚካዊ መዕጸዊ ጽላት ኣብ ኣካላት ምስ ዩኒኣክስያል መዕጸዊ ጽፍሪ ምስ ጽኑዕ ኣንፈት ንዝጥቀሙሉ፡ 

ብኣናቶሚካውን ባዮሜካኒካውን ምኽንያታት ዝተመቻቸወ፡ ኣብ ውሽጢ ኣርቲኩላር ናይ ምዕጻው ጽፍሪ ምቕማጥ ሓደጋ ኣሎ። 

ልሙድ ኣብነት ዲስታል ራድዩስ ስብራት እዩ። እዚ ሓደጋ እዚ ዝያዳ ዝዓበየ እዩ፣ እቲ መዕጸዊ ጽላት ናብ መላግቦ ኣብ ቀረባ ምስ ዝኸውን ወይ ኣናቶሚ ኣብ ትሕቲ ደረጃ ምስ ዝኸውን። 

ኣብ ውሽጢ ኣርቲኩላር ስብራት ዘይምህላው ብፍሎሮስኮፒ ክረጋገጽ ኣለዎ።

ሚፖ ቴክኖሎጂስ

እቲ ብውሑድ ወራሪ ፐርኩታኒስ ኦስቲዮሲንተሲስ (MIPO) ዝበሃል ሜላ ትሕቲ ቆርበትን/ወይ ትሕተ-ምድላውን ዘጠቓልል እዩ። 

ከምኡ’ውን ድሕሪ ስላይድ ናብ ዓጽሚ ብንእሽቶ መኽፈቲ ኣቢልካ ናይ ዓጽሚ ጽላት ምእታው ውጽእ ፔሪዮስቴል ምእታው፡ ከይተቓላዕ

 እቲ ናይ ስብራት ቦታ። እዚ ንኣናእሽቱ ምቑራጽ፣ ውሑድ መጥባሕታዊ ሳይት ሕማም የፍቅድ፣ ነቲ ኣገባብ ድማ ዝያዳ 'ባዮሎጂካዊ' ይገብሮ።

 ንነፍሲ ወከፍ ቁንጣሮ ዓጽሚ ምቅላዕ ስለዘየድሊ ኣብ ልስሉስ ቲሹ፣ ፐሪዮስቲያል ቫስኩላራይዜሽን፣ ወይ ስብራት ሄማቶማ ምትእትታው ስለዘየለ።

ብመዕጸዊ ጻሕልን ፍሉይ ዲዛይን ዘለዎ መሳርሒን ክፍጸም ይኽእል እዩ እዚ ድማ ነቲ ጻሕሊ ዘፍቅድ . 

ኣብቲ ጻሕሊ ዘሎ መዕጸዊ ቀዳዳት ጽፍሪ ብቐሊሉ ንምርካብ ብቆርበትና ክመሓላለፍን ብቆርበት ክሓልፍን እዩ። 

ምዕባለ ንምርግጋጽ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ስጉምቲ ፍሎሮስኮፒክ ምስልታት ክውሰድ ኣለዎ። ነፍሲ ወከፍ ስጉምቲ ናይዚ ሜላ በዳሂ እዩ። እቲ ቀዳማይ ብድሆ ቅድሚ ምትዕርራይ ነቲ ስብራት ዳግማይ ምትካል እዩ።

 ድሕሪኡ እቲ መዕጸዊ ጽላት ብግቡእ ኣብ ንውሓት ዓጽሚ ክማእከል ኣለዎ፣ እንተዘይኮይኑ ኣሰላልፋ ናይቲ መዕጸዊ ጽላት ዘይምዕሩይ ክኸውን እዩ (ስእሊ 5)። ብተወሳኺ፣ 

እቲ መዕጸዊ ጽላት ምስ ኮርተክስ ናይቲ ዓጽሚ ፍጹም ማዕረ ክኸውን ኣለዎ ። 

ምትራር ናይቲ መዋቕር ብዓቢኡ ከይቀነሰ ዝከኣል እዩ። ኣብቲ ናይ መወዳእታ ናይ ምዕጻው ስጉምቲ፡ ንሱ ንምርግጋፅ ኣጸጋሚ እዩ .

 እቶም መተሓላለፍቲ ናይቶም ሽጉጥ ኣብቲ መዕጸዊ ጻሕሊ ብግቡእ ተሰሪዖም ይርከቡን እቶም መዕጸዊ ጽፍሪ ኣብ እዋን ምጥንኻር ብግቡእ ከም ዝተዋፈሩን እዮም።

ስእሊ 5 ኤክሰንትሪክ ኣቀማምጣ ናይቲ መዕጸዊ ጽላትን ኣብ እዋን ምጭብባጥ ስክሪው ሃፕቲክ ግብረ መልሲ ዘይምህላውን።

ናይ ደገ ቁርጭምጭሚት መዕጸዊ ፕሌትስ ክትጥቀም ከለኻ ክወርድ ዝኽእል ናይ ቆርበት መጉዳእቲ

ናይ ደገ ስብራት ቁርጭምጭሚት ንምእራም መዕጸዊ ጽላት ምጥቃም ምስ ዘይንቡር ልዑል መጠን ናይ ቆርበት ኔክሮሲስ ዝተኣሳሰር እዩ። 

ርጉድና ናይዞም ኣብ ትሕቲ ቆርበት ዝኣትዉ መዕጸዊ ጽላት ኣብ ልዕሊ ቆርበት ጸቕጢ ይገብርን ኣብ ዝርገሐ ሰራውር ደምን ምሕዋይን ይዕንቅፍ። 

ንመዕጸዊ ፕሌትስ ኣብ ስንብራት ሆክስቢል ኣብ ጥቕሚ ክውዕል ከሎ ተመሳሳሊ ነገር ከጋጥም ይኽእል እዩ።

ሓደጋ ምጉዳል ዓንዲ ሕቖን ምውጻእ ስክሪው

ኣብ ዓጽሚ ዓጽሚ፡ ምዕጻው ጽፍሪ ንሓደጋ ስክሪው ወይ ምስሓብ ንምንካይ ይሕግዝ። 

እቲ ህንጻ ብሰንኪ እቲ ዝረቐቐ ኮርተክስ ዓጽሚን ምጉዳል ጽቕጥቕጥ ትራቤኩላን እኹል ተሪር ኣይኮነን።

ኣብ ከምዚ ኩነታት፡ ምዕጻው ፕሌት ምትዕርራይ ኩሉ ግዜ ዝሓየለን ዝሓሸ መልሕቕን እዩ ሓደ ኢቫነሰንት ወይ ኮንቨርጀንት ሞኖሊቲክ ህንጻ (ስእሊ 3)።

መጠቃለሊ፥

1. መዕጸዊ ሽጉጥ ኣብ ጽላት ዓጽሚ ዘሎ ስብራት ዳግማይ ክስራሕ ኣይፈቅድን እዩ።

2. እቲ ስብራት ቅድሚ መዕጸዊ ሽጉጥ ምውሳኽ ዳግማይ ክስራዕ ኣለዎ።

3. ንመጉዳእቲ ስብራት ዝኸውን ፐርኩታነስ ፊክስቴሽን መዕጸዊ ፕሌት ኢንስትሩመንት የድልዮ። እቲ ናይ MIPO ሜላ ዝያዳ ጠለብ ዘለዎ እዩ።

02. ብድሆታት ምእላይ መዕጸዊ ጽላት

እቲ ስብራት ምስ ፈወሰ ነቲ መዕጸዊ ጻሕሊ ምእላይ በዳህን ዘይግመትን እዩ፣ 

እቲ ኩነታት ግን ክፍታሕ ይኽእል እዩ። እቲ ዝዓበየ ብድሆ ነቲ መዕጸዊ ሽጉጥ ምፍታሕ እዩ።

ኣብ ገለ ገለ ኣጋጣሚታት ኣብ ርእሲ እቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ዘሎ ፈትሊ ኣብ እዋን ምእታው ይጉዳእ . 

(ብዙሕ ምጽቃጥን ምፍታሕን፣ ስክሪውድራይቨር ፓተርን ይጉዳእን ፍጹም ሽዱሽተ መኣዝን ዘይብሉን፣ ስክሪው ምእታው ብሓይሊ ድሪል ይግበር) 

እዚ ማለት ድማ ​​ክፍታሕ ኣይክእልን ማለት እዩ። ስለዚ ነዚ ሕልኽላኽ ብቕጽበት ዝኾነ ስክሪው ምስ ሓደ . 

ኣብ እዋን ምትካል ዝተበላሸወ ቅዲ ርእሲ፡ ምሉእ ብምሉእ ስክሪውድራይቨር ተጠቒምካ ነቲ ሽጉጥ ብኢድ ምሉእ ብምሉእ ኣጽንዕዎ (ብኤሌክትሪክ ድሪል ዘይኮነ)።

 ካብ ዝሓየለ ንብረት ዝተሰርሐ ሽጉጥ ምጥቃም ነዚ ጸገም ንምንካይ ክሕግዝ ይኽእል።

ኣብ መብዛሕትኡ እዋን፡ ኣብ መንጎ እቶም መዕጸዊ ፈትሊ ጽፍሪን ኣብቲ መዕጸዊ ጽላት ዘሎ ፈትሊ ዘለዎ ነዃልን መካኒካዊ ምዕጻው ወይ ጃሚንግ ኣሎ። 

እዚ ዝበዝሕ ግዜ ብ3.5 ሚሜ ዲያሜትር ታይታንየም ሄክስ ፓተርን ንጽል ሻፍት መዕጸዊ ሽጉጥ ይረአ። ሓደ መካኒዝም የለን .

 ንመእተዊ። መብዛሕትኡ ግዜ ሽጉጥ ኣብ መጀመርታ ብሰንኪ ኣብ መሳርሒ ኪት ዝቐረበ ቶርኬት መፍትሕ ምጥቃም ብዘይምኽኣሉ ልዕሊ ዓቐን ይጸንዕ፣ 

ኣብቲ መዕጸዊ መንኮርኮርን መዕጸዊ ጽላትን ዘሎ ፈትሊ ክቕይር ዝኽእል። ኣብ ካልእ ኣጋጣሚታት፣ . 

ዘይቅኑዕ መምርሒ ድሪል ምጥቃም ወይ ምጥቃም ዘይምኽኣል ውጽኢቱ ድማ እቶም ሽጉጥ ምስ ተጠርነፉ ከምዘይተሰነዩ ምኽንያት ኮይኑ፣ 

ንሱ ድማ ነቶም ሽጉጥ ጃም ክገብሩ ገይርዎም። ኣብቲ ናይ መጀመርታ መስርሕ ምጽጋን ንሓደጋ ጃሚንግ ንምንካይ፡ .

 ኩሉ ዘሎ መሳርሒታት ምጥቃም ኣገዳሲ እዩ: ድሪል መምርሒታትን ሶኬትን፣ ቶርኬት ዊንችስ ኣብ ምሉእ ቅንዕና ሞድ ንመዕጸዊ ጽፍሪ ኣብ ዘጽንዓሉ እዋን ኣብ ምሉእ ቅንዕና ሞድ ይሕንክስ።

እቲ ናይ MIPO ሜላ ልዑል ሓደጋ ዘይቅኑዕ ምቕማጥ ናይቲ ኣሰላልፋ መምርሒ ዝሓዘ እዩ፣ 

ከምቲ ቀጥታዊ ትርኢት ናይቲ መዕጸዊ ጻሕሊ የለን። ዘይቅኑዕ ኣሰላልፋ ናይቲ መምርሒ ድሪል ማለት እቲ ን 

እቲ መዕጸዊ ጽፍሪን ምእታው ናይቲ መዕጸዊ ጽፍሪን እውን ጌጋ ክኸውን እዩ። ንናይ ርእሲ ቅዲ ናይ ምጉዳእ ሓደጋ እውን ኣሎ ።

 እቲ ስክሩድራይቨር ምስቲ ስክሪው ብግቡእ ኣብ ዘይተዋፈረሉ እዋን ጽፍሪ ምዕጻው።

በዚ ምኽንያታት እዚ፡ ቅድሚ ነቲ መዕጸዊ ጽላት ምእላይ፡ እቲ መጥባሕቲ ዝገብር ሓኪም ዘይክኸውን ከም ዝኽእል ክፈልጥ ኣለዎ . 

ነቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ንምፍታሕ ዝከኣል እዩ፣ በዚ ኸምዚ ድማ ልዑል ጽሬት ዘለዎ ሽዱሽተ መኣዝን ዘለዎ ስክሪውድራይቨርን ተወሳኺ መሳርሒታትን ምጥቃም የድሊ።

እቲ ናይ ምዕጻው ጽፍሪ ክፈትሕ ኣብ ዘይክእለሉ እዋን፡ ወይ እቲ ናይ ርእሲ ቅዲ ክጉዳእ ከሎ፡ 

እቲ ቀዳማይ ስጉምቲ ንሓደ ስክሪው ኤክስትራክተር (ብተገልቢጡ ዝተገልበጠ ፈትሊ ብዝተገልበጠ ስክሪውድራይቨር) ኣብ ርእሲ እቲ ሽጉጥ ምቕማጥ እዩ፤

 እዚ ነቲ ሽጉጥ ንምፍታሕ እኹል ክኸውን ይኽእል እዩ። ካልእ ኣማራጺ ድማ ነቲ ኣብ ክልቲኡ ሸነኽ ናይቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ዘሎ መዕጸዊ ጽላት ቆሪጽካ ምጥቃም እዩ።

 ከም ስክሪውድራይቨር ንኹሉ መዋቕር ንምፍታሕ። እቲ ሽጉጥ ጌና ክፍታሕ እንተዘይክኢሉ፡ እቲ መዕጸዊ ጽላት ብ 

ብድሪል ምኹዓት፡ ነቲ ርእሲ ናይቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ምጥፋእ፡ ወይ ነቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ንምፍታሕ ኣብ ዙርያ ጻሕሊ ብምቑራጽ። ብድሕሪኡ፡ . 

ቫይስ ንመዓንጣ ናይቲ መዕጸዊ መንኮርኮር ንምእላይ ክውዕል ይኽእል። ሕጂ’ውን ክፍታሕ እንተዘይክኢሉ (ምኽንያቱ ኣብቲ ዓጽሚ ስለ ዝተዋሃሃደ ወይ እኹል ዘይወጽእ) 

ብቀለቤት ድሪል ክእለ ይኽእል እዩ (ስእሊ 6)።

ስእሊ 6 ኣብቲ ሰሌዳ ዝተጣበቑ መዕጸዊ ሽጉጥ ንምእላይ ዝሕግዙ ምኽርታትን ምኽርታትን ።

እዚ ኩሉ ጸገማት ነቲ መጥባሕቲ ከናውሖ ይኽእል፣ ብሰንኪ ዝለቐቐ ቁርጽራጽ ብረት ልስሉስ ቲሹ ምብስባስ ከስዕብ ይኽእል፣ ከምኡ’ውን ናይ ረኽሲ ሓደጋ ክስከም ይኽእል። 

ናይ ቀለቤት ድሪል ምጥቃም ንሓደጋ ስንብራት ስንብራት ይውስኽ።

መጠቃለሊ፥

1. ናይ ምዕጻው ጽፍሪ ናይ ምእላይ ብድሆ ብቐንዱ ብ3.5 ሚሜ ሄክስ ርእሲ ዝዕጾ ታይታንየም ስክሪው ይፍጸም።

2.እዚ ጸገም ንምውጋድ እቲ ዝበለጸ መንገዲ፡ ነቲ ሽጉጥ ኣብ እተእትወሉ እዋን፡ ኩሎም ዝተዋህበ መሳርሒታት ምጥቃም እዩ። እዞም ፀገማት እዚኦም ዝምልከቶም መሳርሒታት ብምጥቃም ክፍታሕ ይከኣል።

03. ናይቲ መዕጸዊ ጽላት ናይ ምጥቃም ድሩትነት እንታይ እዩ?

ክላቪክል ፕሌት ፍራክቸርን ኦስዮስ ኖንዩኒዮንን

እቲ መዋቕር ብሰንኪ እኹል ናይ ስራሕ ንውሓት ናይቲ መዕጸዊ ጻሕሊ ወይ ካብ መጠን ንላዕሊ መዕጸዊ ጽፍሪ (ስእሊ 7) ብዘይእኹል ናይ ስራሕ ንውሓት ከምዘይተረረ ብምርግጋጽ፡ እቲ ኣብ ትሕቲ እቲ ናይ ሽጉጥ ቀዳዳት ወይ ኣብቲ ናይ ሽጉጥ/ዓጽሚ ጽላት መጋጠሚ ናይ መዕጸዊ ጽላት ሓደጋ ክጎድል ይኽእል።

ስእሊ 7 ድሕሪ 60 መዓልቲ ምሕዋይ ዓፅሚ ብቑፅርን ኣቀማምጣን መዕጸዊ ሽጉጥ ብምፍላጥን ንተጣጣዕነት ካብ መጠን ንላዕሊ ተሪር መዋቕር ብምውሳኽን ተረኺቡ እዩ።

መርመራ ናይ ዓጽሚ nonunion ununion መብዛሕትኡ ግዜ ብፕሌት ምብታኽ እዩ ዝረጋገጽ። 

ደንጉዩ ዝስበር ናይ መዕጸዊ ጻሕሊ ወይ መዕጸዊ ጽፍሪ ኣብ እዋኑ ይኣቱ ምኽንያቱ ማይክሮሞሽን ናብ ምሕዋይ ዓጽሚ የምርሕ።

ኣብ ቀለልቲ ስብራት ምጽቃጥ ዘድልዮም፣ እዚ ድማ ኣብቲ ዝሳተፍ ዓጽሚ ዘይኮነስ ኣብ ዓይነት ስብራት ዝምርኮስ፣ 

እቶም ክልተ ቁርጽራጻት ዘይትንክፉሉ ተሪር ኣቃውማ፡ ነቲ ጻሕሊ ዘይምሕዋስን ድኻም ውድቀትን ከስዕብ ይኽእል። 

ኣብቲ ስብራት ቦታ ውህደት ናይ ሓደ ተሪር ስፕሊን + ምዕጻው ጽፍሪ + ስሕበት ውጽኢቱ ድማ ናይ ዓጽሚ ዘይምንቅጥቃጥ የስዕብ።

ናይዚ ለውጢ ኣብ ትሕቲ ምትእስሳር ምስ ጻሕሊ ዘለዎ መዕጸዊ ጽፍሪ ብሓንሳብ ምብታኽ እዩ፣ 

ንሱ ድማ ብሰንኪ ካብ መጠን ንላዕሊ ተሪር ቅርጺ’ውን እዩ። እዚ ድማ ሓደ ጫፍ ናይቲ ጻሕሊ 'ኣብ ሓደ ቁራጽ' ክስሕብ ይገብር እሞ ፈውሲ ኣይርከብን (ስእሊ 8)።

ስእሊ 8 ካልኣዊ ውድቀት ናይ ሓደ ካብ መጠን ንላዕሊ ዝተረረን ዘይተመጣጠነን ኣቃውማ: ብዙሕ መዕጸዊ ሽጉጥ ብዲስታል ተጠቒሙ እቲ ፕሮክሲማል ስፕላይስ ፕሌት እኹል ነዊሕ ኣይነበረን።

ስለዚ፡ እቲ መዋቕር ኣብቲ ናይ ስንብታ ቦታ ንምትዕንቓፍ ኣዝዩ ተሪር ስለ ዝኾነ፡ ኣብ ውሽጢ ካፕሱላር ፍራክቸርስ ናይ ጭሕሚ ምስ መዕጸዊ ጽላት ምጽጋን ናብ ዘይምዩኒየን ዓጽሚ ከስዕብ ይኽእል። 

ንፈውሲ ዘድሊ ማይክሮሞሽን እንተዘይህሉ ኩሉ እቲ ጽዕነት በቲ ምትካል ይስከሞ ኣብ መወዳእታ ድማ ይፈሽል።

ዘይምዕሩይ ፈውሲ ቲሹ

ፐሪዮስቲያል ዓጽሚ ስኬብስ ዘይምዕሩይ ክኸውን ይኽእል እዩ፣ 

ብፍላይ ኣብ ስብራት ናይ ዲስታል 1/3 ናይ ፌሙር። ብሰንኪ ተጣጣዕነት ዝመጽእ ማይክሮሞሽን ነቲ . 

ኣብ ተዛማዲ ገጻት ናይቲ መዕጸዊ ጽላት/ናይ ጽፍሪ ህንጻ ጥራይ ዝኽሰት ሓደ ዓይነት ምዕባለ ናይ ስብራት ፈውሲ ቲሹ።

 ነዚ ሓደጋ ንምቁጽጻር፡ ንውሓት ስራሕ ናይቲ መዕጸዊ ጽላት ክውስኽ ኣለዎ፡ ወይ ዝያዳ ተዓጻጻፊ ዝኾነ ናይ ታይታንየም ጽላት ብምጥቃም ወይ ድማ ሓደስቲ ናይ ምዕጻው ጽፍሪ ዲዛይን ብምጥቃም። 

ብኣንጻሩ ካብ መጠን ንላዕሊ ተዓጻጻፊ ዝኾኑ ህንጻታት ናብ ሃይፐርትሮፊክ ዓጽሚ nonunion ከብጽሕ ይኽእል።

ፕላስቲክ ምቕያር ቅርጺ ናይ ሓጺን ጽላት

ብዝተኻእለ መጠን ነቲ ጻሕሊ ናብ ኮርተክስ ዝቐረበ ምቕማጥ፡ ኣብ ማእከል እቲ ጻሕሊ ንዘሎ ናይ ፕላስቲክ ምቕያር ሓደጋ ይንክዮ፤

 ኣብ መንጎ እቲ ጻሕልን ኮርተክስን ዘሎ ርሕቀት ካብ 5 ሚ.ሜ.

 እቲ መዋቕራዊ ሓይሊ ኣዝዩ ይንኪን ናይ ፕላስቲክ ምቕያር ሓደጋ ናይቲ ጻሕሊን ውድቀት ናይቲ ታይታንየም ፕሌት ልዑል እዩ።

ኣብ መወዳእታ ናይ ሓደ መዕጸዊ ጽላት ደንጉዩ ዝመጽእ ስንብራት ዲያፊሲስ ወይ ሜታፊዚስ

ኣብ መወዳእታ ናይቲ መዕጸዊ ፕሌት ዲያፊዚስ ወይ ሜታፊዚስ ናይ ደንጉዩ ስብራት ሓደጋ፣ 

ብፍላይ ኣብ ዓጽሚ ኦስቲዮፖሮቲክ፡ ኣብዚ ዞባ ንዘሎ ጸቕጢ ንምንካይ፡ ሓደ ኮርቲካል ሎኪንግ ጽፍሪ ወይ ኣብ መወዳእታ ናይቲ ጻሕሊ ዝርከብ መደበኛ ባይኮርቲካል ስክሪው ብምእታው ክጎድል ይኽእል።

መካኒካዊ ውድቀት

እዞም ዝስዕቡ ኩነታት ንሓደጋ መካኒካዊ ውድቀት ናይቲ መዕጸዊ ጽላት ይውስኹ፤

1. ምትዕርራይ ናይ ሑመራል ዲያፊዚስ ፍራክቸርስ ኣብ ክልቲኡ ሸነኽ ናይቲ ስብራት ቦታ ኣርባዕተ መዕጸዊ ጽፍሪ ምጥቃም ምጥዋይ ንምቅዋምን መካኒካዊ ውድቀት ንምውሳኽን ;

2. ምትዕጽጻፍ ስብራት ኤፒፊዘል ከቢድ እዩ ምኽንያቱ መብዛሕትኡ ግዜ ዘይርጉእ ስለዝኾነ፣ 

ብፍላይ እቲ ናይ ስንብራት ቦታ ብመዕጸዊ ጽፍሪ ክጽቀጥ ስለዘይክእልን እቲ ዓጽሚ ድማ ንሕማም ቆርበት ዝእሰርን ስለዝኸውን፤

3. ብኮምደኒውድ ኢንትራ-ኣርቲኩላርን ተወሳኺ ኣርቲኩላርን ኮምደኒኩል ስንብራት ናይቲ ኤፒፊሲስ ዘይርጉእ እዩ

 (ንኣብነት፡ ዲስታል ፌሙር ፍራክቸርስ፡ ባይኮንዲላር ቲብያል ፕላቶ ፍራክቸርስ፡ ዲስታል ራድየስ ስብራት)፤

4. ሚድያል ኮሚኒሽን ኦፍ ሜታፊዚያል ስብራት ናብ ምግልባጥ ክምዝግብ ዝፍትን (ንኣብነት፡ ፕሮክሲማል ሁመረስ፡ ፕሮክሲማል ፌሙርን ፕሮክሲማል ቲብያ ስንብራትን)።

 ኣብ ጐድናዊ መዳይ ናይቲ ዓጽሚ ዝተሰቕለ መዕጸዊ ጽላት መብዛሕትኡ ግዜ እኹል ዝኾነ ድልዱል መዋቕር ይህቡ . 

ነዞም ስንብራት ንምርግጋእ ብዘይ ኣድላይነት ኮንሶል-ታይፕ ፕሌትስ ኣብ ሚድያሊድ ምውሳኽ ወይ ድማ ባዮሎጂካዊ ስብራት ከባቢ እናዓቀብካ ዓጽሚ ምውሳኽ። 

ምርግጋእ ኣብቲ ናይ ምዕጻው ጻሕሊ/መዕጸዊ ጽፍሪ መተሓላለፊ ጥራይ እዩ ዝምርኮስ፣ 

እዚ ድማ እቲ ኤፒፊዚስ ተገልቢጡ ክጸንሕ ከሎ ወይ ድማ እቲ ሚድያል ኮንሶል ዳግማይ ኣብ ዘይተሃንጸሉ እዋን ዝያዳ ጸቕጢ ዝፈጥር እዩ። ድሕሪኡ እቲ መዕጸዊ ጽላት ካልኣዊ ድኻም ክፈሽል ይኽእል።

ስለዚ፡ ኣብ ጐድኒ ጥራይ መዕጸዊ ጽላት ብምጥቃም፡ ባይኮንዲላር ቲብያል ፕላቶ ፍራክቸርስ ምጽጋን ከከም ዓይነት ኣብ ግምት ክኣቱ ኣለዎ።

 ንፕሮክሲማል ሁመረስ ስንብራት፡ ቁጽሪ ስንብራት ብሎኮታት፡ ምጥፋእ ማእከላይ ደገፍ፡

 ከምኡ’ውን ንመጽናዕቲ ዝኸውን ኤፒፊሲስ ምግልባጥ ዝፍለጡ ረቛሒታት ሓደጋ እዮም። ንሓደጋ ምውዳቕ ህንጻ ንምንካይ፡ . 

ዝተወሰኑ ናይ ምዕጻው ጽፍሪ ኣብ ምንካይ ናይ ደገ ዝተተርጐሙ ስንብራት ንማድያዊ ደገፍ ዘይምህላው ንምኽሓስ ብመካኒካዊ ኣገባብ ክድገፍ እዩ።

ስነ-ህይወታዊ ውድቀት ናይ መዕጸዊ ጽላት

ናይ መዕጸዊ ጽላት ስነ-ህይወታዊ ናይ ውድቀት ሞድታት ብስክሪው ዝተቖርጸን ስብራት ወይ ምጽባብ ናይቲ መዕጸዊ ጽፍሪ እዩ። 

እዚ ሓደጋታት እዚ ዝዓበየ እዩ ኣብቲ ዓጽሚ ዓጽሚ ዕንጨይቲ ምስ ዝህሉ፣ 

እዚ ማለት ድማ ​​ቅድሚ ምሕዋይ ዓጽሚ ምርካቡ ብኣግኡ ምሕዋይን ናብ ክብደት ምጽዋር ምምላስን ብጥንቃቐ ክግበር ኣለዎ።

(1) ምእላይ ናይ መዕጸዊ ሽጉጥ

ስክሪው ምውጻእ ምስቲ 'ጠቕላላ'ን ብሓንሳብ ምእላይ ናይቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ካብቲ ዓጽሚ ኣብ ሓደ ወይ ክልቲኡ ጫፋት ናይቲ ጻሕሊ ይሰማማዕ። ኣብ ገለ ገለ ኣጋጣሚታት፣ . 

እቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ኣብ ዙርያኡ ቁራጽ ዓጽሚ ሒዙ ይውሰድ።

ኣብቲ ኤፒፊዘል ዝበሃል ዞባ፡ እቲ ሓደ ቁራጽ መዕጸዊ ጽላት ኣቃውማ መብዛሕትኡ ግዜ ብሰንኪ እቲ ዝተበታተነ ወይ ዝቀራረብ መዕጸዊ ጽፍሪ መልሕቕ እኹል ምርግጋእ ይህብ፡ 

ከምኡ’ውን እቲ ሰለስተ-መኣዝናዊ ኣቃውማ ነቲ ካብ ዓጽሚ Cancellous ንዝወጽእ ስክሪው ምውጻእ ተጻዋርነት ይውስኽ።

ኣብ ዞባ ዲያፊዘል፡ ዝተኣኻኸበን ዝተበታተነን መዕጸዊ ጽፍርን ህንጻታትን ምስ ነዊሕ መዕጸዊ ጽላት ዝሓሸ ናይ ስሕበት ሓይሊ ኣለዎም . 

እዚ ዓይነት ህንፀት ንፐሪፕሮስቴቲክ ስብራት ዝያዳ ዝምችእ እዩ። ኣብ ዓጽሚ ዓጽሚ፡ 

ባይኮርቲካል ስቴም ስክሪው ምትዕርራይ ካብ ሞኖኮርቲካል ስክሪው ፊክሰሽን ዝበልጽ እዩ። ንናይ ፐሪፕሮስቴቲክ ስንብራት፡ ፍላት-ርእሲ ዩኒኮርቲካል ስክሪው ምስ ውሽጣዊ መትሎ ምትካል ንኸይትራኸብ ይሕግዝ።

እዚ ናይ ምትዕጽጻፍ ውድቀታት ምስ ድኹም ጽሬት ዓጽሚ ዝተኣሳሰር እዩ፣ ዋላ እቲ መዋቕር ብመካኒካዊ መንገዲ ዘይተበላሸወ እንተኾነ።

(2) ምቑራጽ ወይ ምጽጋን ናይ መዕጸዊ ሽጉጥ

ኣብ ዞባ Cancellous Epiphyseal ብውሽጢ ኣርቲኩላር ምእታው ዝተቖርጸ ወይ ምድንጋር ናይ መዕጸዊ ጽፍሪ ከጋጥም ይኽእል።

እዞም ምዝንባላት እዚኦም ኣብ ዙርያ እቲ ናይ ምትዕጽጻፍ መዕጸዊ ጽፍሪ ዝተመዛበለ ናይ ትሑት ዕቡድ ዓጽሚ ቁርጽራጽ ኤፒፊዚያል ቁርጽራጻት ምዝንባል እዮም።

 እዚ ድማ ምጉዳል ስብራት ኤፒፊሲል የስዕብ። ኣብቲ ዝበለጸ ኩነታት፡ እቲ ኤፒፊዝል ሎኪንግ ጽፍሪ ኢምፒንግን .

 ኣብ ልዕሊ ዓጽሚ Cancerus ይኣቱ። ኣብቲ ዝኸፍአ ኩነታት፡ እቲ ናይ ኤፒፊዚያል መዕጸዊ ጽፍሪ ካብቲ ኤፒፊሲስ ወጺኡ ናብቲ መላግቦ ይጓዓዝ።

እዞም ክልተ ጸገማት ኣብ ፕሮክሲማል ሁመረስን ዲስታል ራድዩስ ስንብራትን ዝበዝሕ ግዜ ይኽሰቱ። 

ንመዕጸዊ ፕሌት ምትዕርራይ ናይ ፕሮክሲማል ሑመረስ ስብራት፡ ንውሓት ናይቲ . 

EpiphySeal Locking Nail ንሓደጋ ምትእስሳርን ካልኣዊ ምእታውን ንሓደጋ ንምንካይ ዝተሓጽረ ክኸውን እዩ።

እዚ ናይ ምትዕጽጻፍ ውድቀት ብሰንኪ እኹል ጽሬት ዓጽሚን ቅድሚ ምንካይ ስብራት ስብራት ዓቢ ናይ መጀመርታ ምዝንባልን እዩ፣ 

ዋላ እቲ መዋቕር ብመካኒካዊ መንገዲ ዘይተበላሸወ እንተኾነ።

ናይ መላግቦ ምሕዋይን ቅጽበታዊ ክብደት ምጽዋርን

ምሕዋይን ክብደት ምጽዋርን ፍጹም ምትዕርራይ ምስተረኽበ ጥራይ እዩ ዝፍቀድን ኣብ ድሕሪ መጥባሕቲ ራጂ ድሕሪ ምርግጋጹን ጥራይ እዩ።

ኣብ ንቡር ዓጽሚ፡ ኣብ መንጎ እቶም ቁርጽራጻት ዘሎ ጋግ ትሕቲ 1 ሚ.ሜ እንተኾይኑ፡ ባዮሜካኒካዊ መጽናዕትታት ከም ዘመልክትዎ፡ 

ክብደት ምጽዋር ብዘይ ሓደጋ ይከኣል። ድሕሪ 1 ሚልዮን ዑደታት እቲ ትርር ዝበለ ምስቲ ንቡር ዓጽሚ ሓደ እዩ፣ እዚ ድማ ንኽፍጸም ንኽፍወስ እኹል እዩ።

ብመዋቕራዊ መንገዲ ክድመጽ ከሎ፡ መዕጸዊ ጽላትን ጽኑዕ ኩርናዕ ዘለዎ መዕጸዊ ጽፍርን ብኣግኡ ናብ ምምላስ ናብ . 

እቲ ጽዕነት ብቐጥታ ካብቲ መዕጸዊ ጽፍሪ ናብቲ መዕጸዊ ጽላት ስለ ዝመሓላለፍ፡ ኣብቲ ጽፍሪ-ፕሌት መጋጠሚ ናይ ምትዕጽጻፍ ሓደጋ ስለዘየለ፡ ክብደት ምጽባቕ።

ይኹን እምበር፡ ኣክሲስ ናይቲ ብዙሕ ኣክሲያላዊ መዕጸዊ ፔግ ምስቲ መዕጸዊ ጽላት ንቕድሚት ዘይቅጥዐ ምስ ዘይከውን፡ ብኣግኡ ክብደት ምጽዋር ኣይፍቀድን እዩ።

ንMIPO፡ ብኣግኡ ክብደት ምጽባቕ ንተወሳኺ ኣርቲኩላር፡ ቀሊልን/ወይ ቀሊልን ብኮምተርንድ ስንብራት ይፍቀድ። 

ኣዝዩ ነዊሕ ፍሉይ ኣቃውማታት ምስ ተለዋዋጢ ባይኮርቲካል መዕጸዊ ጽፍሪን ንመምለስን ምክፍፋልን ጽዕነት መኽፈቲታትን እኹል ተዓጻጻፊ እዩ።

መደምደምታ፥

1.ባዮሜካኒካዊ መፅናዕትታት ዝተፈላለዩ ዓይነታት ህንጻታትን መካኒካዊ ባህርያቶምን ገምጊሞም እዮም።

እቲ ስነ-ጽሑፍ ምስዚ ዓይነት ምትዕርራይ ዝተኣሳሰር ክልሰ-ሓሳባዊ ተስፋታት ንምርግጋጽ ይሕግዝ። 

ይኹን እምበር፡ ኣብ ቀረባ እዋን እተገብረ ጽሑፋት፡ ምስ መዕጸዊ ጽላት ዚተሓሓዝ ቴክኒካዊ ጸገማትን ውድቀታትን እውን የጕልሕ።

2.እቲ ቀንዲ ምኽንያት ውድቀት እኹል ትልሚ ዘይምውጣን ናይቲ መጥባሕታዊ ሜላ እዩ፣ 

ኣየናይ እዩ ኣዝዩ ጠለብ ዘለዎ፣ ብፍላይ ውሑድ ወራር ዘለዎ ኣገባባት ኣብ እትፍጽመሉ እዋን።

3.እቲ ስንብራት መጀመርታ ዳግማይ ክስራዕ ኣለዎ፣ ነቲ ሽጉጥ ናብቲ ጻሕሊ ከይዓጸወ፣

ከምቲ ዘይቀጥታዊ ዳግመ ምትዕርራይ ናይቲ ጻሕሊ ብምዕጻው ነቲ ሽጉጥ ብምዕጻው ኣይከኣልን።

4.እቲ ኣቃውማ ቅኑዕ ንውሓትን ሓይልን ክኸውን ኣለዎ፣ 

እዚ ማለት እቲ መጥባሕቲ ዝገብር ሓኪም ምስቲ ንኣጠቓቕማ ናይዞም ጻሕሊ ዝመርሑ መትከላትን ሕግታትን ክፋለጥ ኣለዎ። 

ስለዚ እቲ መዋቕር ኤላስቲክ ክኸውን ኣለዎ፣ ውሱን ቁጽሪ ዘለዎም ስሩዕ ርሕቀት ዘለዎም መዕጸዊ ሽጉጥ ምስ ባዶ ነዃላት ዝፈላለዩ እዮም።

5.ዋላ እኳ ዝሓሸ ክልሰ-ሓሳባዊ ናይ መጀመርታ ምርግጋእ ናይ መዕጸዊ ጽላት, 

ምትዕርራይ ናይቲ መዋቕር ብዝተሓላለኸነት ናይቲ ስብራት፣ ፅሬት ናይቲ ምንካይን ብስነ-ህይወታዊ ፅሬት እቲ ዓፅምን ዝተሓፀረ እዩ።

6.እቲ ኣቃውማ ብመካኒካዊ መንገዲ ዘይተበላሸወ እንተኾይኑ፡ ጽሬት ናይቲ ዓጽሚ ጽቡቕን እቲ ስብራት ድማ ካብ ኣርቲኩላር ወጻኢ ዝኾነን፡ 

እኹል ርእሰ-ምሕደራ ዘለዎ ሕሙም ኣብቲ ዝተሰብረ መሓውር ክብደት ክህልዎ ክፍቀደሉ ይኽእል እዩ። ኣብ ብዙሕ ኣጋጣሚታት፡ ምዕጻው ጻሕሊ ምዕጻው ብኣግኡ ምሕዋይ የፍቅድ።