योग्य हिप इम्प्लांट कसे निवडावे

हिप प्रोस्थेसीस एक रोपण करण्यायोग्य वैद्यकीय उपकरण आहे ज्यामध्ये तीन भाग असतात: फेमोरल स्टेम, फिमोरल हेड आणि एसीटाब्युलर कप. हे तीन भाग खराब झालेल्या हिप संयुक्तची जागा घेतात, गतिशीलता पुनर्संचयित करतात आणि रुग्णाला वेदना कमी करतात.

01. ए चे घटक काय आहेत हिप प्रोस्थेसिस?

हिप प्रोस्थेसीसमध्ये तीन मुख्य घटक असतात:

फेमोरल स्टेम

रुग्णाचे मादक डोके काढून टाकल्यानंतर, रुग्णाची फिमोरल कालवा पुन्हा तयार केला जातो आणि फिमोरल स्टेम घातला जातो. रुग्णाचे वय, मॉर्फोलॉजी, हाडांच्या आयडिओसिंक्रॅसीज आणि फिजिशियनच्या सवयींवर अवलंबून फेमोरल स्टेम सिमेंट किंवा अनसमेंटेड (प्रेस फिट तंत्र) असू शकते.

फेमोरल हेड

काढलेल्या जुन्या खराब झालेल्या फिमोरल हेडची जागा घेण्यासाठी धातू, पॉलिमर किंवा सिरेमिकने बनविलेले गोलाकार डोके फिमोरल स्टेमच्या वरच्या टोकाला ठेवले जाते.

एसीटाब्युलर प्रोस्थेसीस (किंवा कप प्रोस्थेसिस)

जुन्या फिमोरल हेडवर असलेल्या एसीटाबुलमच्या शिखरावरुन खराब झालेले कूर्चा काढला गेला. त्याच्या जागी एक टॅपर्ड एसीटाब्युलर प्रोस्थेसिस आहे. स्क्रू किंवा सिमेंट त्या जागी ठेवण्यासाठी वापरले जाऊ शकते. या कपच्या आत एक प्लास्टिक, सिरेमिक किंवा मेटल इनले आहे जे कृत्रिम फिमरल हेडशी संपर्क साधेल.

02. हिप प्रोस्थेसेससाठी वापरली जाणारी मुख्य सामग्री कोणती आहे?

हिप प्रोस्थेसेस तयार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या साहित्यांनुसार भिन्नता दिली जाऊ शकते. सध्या या सामग्रीचे तीन प्रकारांमध्ये वर्गीकरण केले जाऊ शकते:

धातू

स्टेनलेस स्टील, कोबाल्ट-क्रोमियम मिश्र धातु किंवा टायटॅनियम यासारख्या काही धातूचा वापर फिमोरल देठ तयार करण्यासाठी केला जातो.

पॉलिमर

पॉलिथिलीन, एक अतिशय कठोर प्लास्टिक आणि जगातील सर्वात सामान्यपणे वापरली जाणारी सामग्री. हे एक निष्क्रिय आणि अत्यंत जैव संगत पदार्थ आहे जे 1960 च्या दशकात ऑर्थोपेडिक्समध्ये सिमेंटेड एसीटाब्युलर प्रोस्थेसेसचा एक घटक म्हणून ओळखले गेले. आज, ही सामग्री अद्याप काही रूग्णांमध्ये वापरली जाते, परंतु नकारात्मक बाजू अशी आहे की कालांतराने, प्रोस्थेसीस प्लास्टिकमधून बाहेर पडण्याचा धोका आहे आणि म्हणूनच कृत्रिम अवयव कमी होईल. तथापि, हा धोका अद्याप कमी केला जाऊ शकतो कारण काही रुग्ण 30 वर्षांपर्यंत आणि इतर काही वर्षांपर्यंत हे कृत्रिम अवयव ठेवू शकतात.

▲ फोटो: प्रोकोटिल एल एसीटाब्युलर कप (कमीतकमी आक्रमक ऑर्थोपेडिक उत्पादने: डेल्टा सिरेमिक लाइनर आणि ए-वर्ग अत्यंत क्रॉस-लिंक्ड पॉलिथिलीन लाइनर्ससह सुसंगत)

फिमोरल हेड आणि फिमोरल कप दरम्यानच्या हालचालीचे क्षेत्र जे आपण घर्षण क्षण म्हणतो त्यास तयार करते. विशेषत: पोशाख आणि फाडण्याच्या दृष्टीने हा कृत्रिम अवयवाचा सर्वात कमकुवत भाग आहे. चार संभाव्य जोड्या आहेत:

-सुरमिक-पॉलीथिलीन

-सुरम-सिरेमिक

-मेटल-पॉलीथिलीन

-मेटल-मेटल

प्रत्येक घर्षण जोडीचे फायदे आणि तोटे आहेत आणि ऑर्थोपेडिक सर्जन रुग्णाचे वय, शारीरिक क्रियाकलाप आणि हाडांच्या विशिष्टतेसह अनेक निकषांवर आधारित सर्वात योग्य घर्षण संयोजन निवडेल.

हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे की मेटल प्रोस्थेसेसची सहसा शिफारस केली जात नाही. अशा रोपण तयार करणार्‍या काही कंपन्यांनी २०१०-२०११ मध्ये त्यांची विक्री थांबविण्याचा निर्णय घेतला आणि रूग्णांच्या फायद्यासाठी, वापरल्या गेलेल्या रोपण आठवण्याचा निर्णय घेतला. इम्प्लांटच्या वेगवेगळ्या घटकांमधील घर्षणामुळे ही समस्या उद्भवली आहे आणि हे घर्षण नंतर रक्तप्रवाहात प्रवेश करणारे लहान धातूच्या कणांचे उल्लंघन करू शकते. हिप संयुक्त मध्ये, या लहान कणांना एलर्जीची प्रतिक्रिया उद्भवू शकते, ज्यामुळे स्थानिक वेदना आणि जखम होऊ शकतात.

03. हिप प्रोस्थेसेसच्या निर्धारण करण्याच्या मुख्य पद्धती कोणत्या आहेत?

सर्जिकल सिमेंटिंग किंवा दुय्यम हाडांच्या पुनर्जन्म (अनकेमेंटेड किंवा कॉम्प्रेशन तंत्र) द्वारे प्रोस्थेसेस फीमर किंवा एसीटाबुलमवर निश्चित केले जाऊ शकतात. सामान्यत:, सिमेंटेड फिमरल स्टेम एका अनियंत्रित फिमोरल कपशी संबंधित आहे. या तंत्राची वैशिष्ट्ये खाली वर्णन केल्या आहेत:

सर्जिकल हाड सिमेंटिंग तंत्र वापरले जाते

वापरलेला हाडे सिमेंट एक आहे Ry क्रेलिक पॉलिमर . प्रक्रियेदरम्यान ते 15 मिनिटांच्या आत कठोर होते आणि फिक्सेशननंतर लगेच सेट करते.

अनसमेंटेड किंवा प्रेस-फिट तंत्र वापरले जातात

हाडांच्या पुनरुत्पादनाच्या घटनेमुळे सहा ते बारा आठवड्यांनंतर अनियंत्रित प्रोस्थेसेस (कृत्रिम रॉड्स किंवा कप) स्थिर होतात. हाडांच्या पुनरुत्पादनास प्रोत्साहन देण्यासाठी, कृत्रिम अवयवाची पृष्ठभाग सामान्यत: हाडांचा खनिज घटक हायड्रॉक्सीपाटाइटच्या पातळ थरसह लेपित केला जातो. लगतचा हाडे हायड्रॉक्सीपाटाइटला त्याच्या घटकांपैकी एक म्हणून ओळखतो आणि नंतर कृत्रिम अवयवांच्या हाडांच्या थरातून वेगाने वाढतो. हायड्रॉक्सीपाटाइट रासायनिकरित्या तयार केले जाऊ शकते.

04. हिप प्रोस्थेसीस किती काळ टिकेल?

अलिकडच्या वर्षांत प्रोस्थेसेसचे सर्व्हिस लाइफ वाढले आहे: 50 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या रूग्णांमध्ये, ज्यांचे प्रोस्थेसेस अद्याप दहा वर्षांच्या वापरानंतर कार्यरत आहेत त्यांचे प्रमाण अंदाजे 99%आहे.

वृद्ध आणि म्हणूनच आळशी रूग्णांमध्ये समान आकडेवारी पाळली जाऊ शकते. म्हणूनच, सर्व वयोगटातील रुग्णांमध्ये हिप रिप्लेसमेंट शस्त्रक्रिया केली जाऊ शकते.

कृत्रिम अवयवांचे सेवा जीवन मुख्यतः खालील घटकांवर अवलंबून असते:

-रुग्णाचे वय, बॉडी मास इंडेक्स आणि क्रियाकलाप पातळी

-कृत्रिम डोके व्यास

-घर्षण क्षणाचा प्रकार

नंतरच्या प्रकरणात, हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे की कृत्रिम अवयवदानाची दीर्घायुष्य कृत्रिम अवयवांच्या रचनेवर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून असते. जेव्हा फिमोरल हेड आणि कृत्रिम कप दोन्ही धातू किंवा सिरेमिकने बनलेले असतात, तेव्हा मुख्य फायदे अगदी कमी पोशाख दर आणि विस्तृत फिमोरल हेड वापरण्याची शक्यता असते, ज्यामुळे विस्थापन होण्याचा धोका मर्यादित होतो. हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे की जेव्हा धातू-ते-मेटल आणि सिरेमिक-टू-सिरेमिक प्रोस्थेसेस जोडी असतात तेव्हा कृत्रिम अवयवांच्या आसपासच्या ऊतकांमध्ये मोडतोड पसरण्याचा धोका असतो. जरी सिरेमिक-सिरेमिक प्रोस्थेसेस मेटल-मेटल प्रोस्थेसेसपेक्षा कमी ब्रेक करतात आणि मेटल-मेटल जोड्यांपेक्षा घर्षण इरोशनला अधिक प्रतिरोधक असतात, तरीही ते सावधगिरीने वापरले पाहिजेत.

05. हिप प्रोस्थेसेसशी संबंधित जोखीम काय आहेत?

कोणत्याही शल्यक्रिया हस्तक्षेपामध्ये अंतर्भूत असलेल्या जोखमी व्यतिरिक्त (est नेस्थेसिया जोखीम, हॉस्पिटल-अधिग्रहित रोग), गुंतागुंत होऊ शकते:

विस्थापन जोखीम

रूग्णांमध्ये ही मुख्य गुंतागुंत आहे आणि वेळोवेळी जोखीम बदलते. हे शस्त्रक्रियेनंतर पहिल्या महिन्यांत विशेषतः जास्त आहे आणि पहिल्या वर्षानंतर कमी होते. नंतर हळूहळू वेळोवेळी पुन्हा वाढते. असे अनेक घटक आहेत जे विस्थापनास कारणीभूत ठरू शकतात, जे रुग्ण, शस्त्रक्रिया आणि इम्प्लांट्स किंवा पोस्टऑपरेटिव्ह पाठपुरावाशी संबंधित असू शकतात. विघटनाच्या पहिल्या भागानंतर पुनरावृत्तीचा धोका लक्षणीय प्रमाणात वाढतो.

संसर्ग होण्याचा धोका

कोणत्याही शल्यक्रिया प्रक्रियेमध्ये संक्रमणाचा धोका असतो आणि जेव्हा कृत्रिम अवयव लावले जाते तेव्हा परदेशी शरीरात शरीरात प्रवेश केल्यामुळे हा धोका वाढतो. अशाप्रकारे, रोगप्रतिकारक शक्ती वळविली जाते आणि इम्युनोडेफिशियन्सचे स्थानिकीकृत क्षेत्र तयार केले जाते. ज्या बॅक्टेरियांना सामान्यत: जिवंत राहण्याची शक्यता नसते नंतर या परदेशी शरीरावर वाढू शकते. वृद्ध लोकांमध्ये संक्रमणाचा हा धोका अधिक असू शकतो कारण त्यांच्याकडे रोगप्रतिकारक बचाव गरीब आहे. लठ्ठपणा, जे हस्तक्षेप किंवा मधुमेह गुंतागुंत करतात अशा इतर घटकांमुळे रोग प्रतिकारशक्ती कमी करते आणि धूम्रपान कमी करते, यामुळे संसर्गाचा धोका वाढू शकतो.

असोशी प्रतिक्रियांचा धोका

प्रोस्थेसेसमध्ये वापरल्या जाणार्‍या काही सामग्रीमध्ये gic लर्जीक प्रतिक्रिया निर्माण करण्याची क्षमता असते.

पुनरावृत्ती शस्त्रक्रियेचा धोका

अपयश, परिधान आणि फाडणे किंवा कृत्रिम अवयव फुटणे कदाचित पुनरावृत्ती शस्त्रक्रिया आवश्यक असू शकते.