Diagnostic mpe traitement ya ba fractures ya clavicule .

Maloba ya ebandeli

Ba fractures ya clavicule ezali relativement commune mpe mingi mingi ewutaka na traumatisme direct to indirect na région ya lipeka. Boyekoli na ebandeli ya bambula 1960 eyebisaki ete motango ya ba fractures ya clavicule oyo ezalaki ya ba syndicats te ezalaki na nse ya 1%, mpe lisalisi ya kobatela esalaki ete ba satisfaction ya mobeli ezala mingi; Lokola nkisi oyo euti kosalema kala mingi te ezali, lisalisi ya lipaso ekokisaki malamu mpenza; Na yango, minganga oyo bazali kosala na departema ya lisalisi ya nokinoki to na lopitalo ya bato ya maladi ya mbangumbangu basengeli koyeba malamu bimoniseli mpe mikakatano oyo bato mingi basalelaka mpo na kozoka yango mpe ndenge na yango ya kotalela makambo ya moboko.

Epidémiologie .

Ba fractures ya clavicule ezali na 2,6%-5% ya ba fractures nionso ya ba adultes [1,2]. Boyekoli moko ya Europe oyo esangisi 1.000 ya ba cas ya fracture ya clavicule oyo elandana emoni [3,4] ete koleka 66% ya ba fractures ya clavicule esalemaki na kati 1/3 ya clavicule, pene na 25% ezalaki ba fractures latérales 1/3, mpe 3% ezalaki 1/3 fractures. Bokono ya ba fractures ya clavicule elakisaki bopanzani ya bimodale, oyo esalemaki libosoliboso na mibali oyo bazali na mibu koleka 30 te, balandaki baye baleki mibu 70.

Anatomie clinique .

Likambo ya liboso ya mikuwa ya moto mpo na kobanda ossification ezali clavicule, boyokani bobele moko ya mikuwa kati na lobɔkɔ ya likoló mpe tronco, oyo ezali ko articuler distalement na acromion, articulation acromioclaviculaire (AC), mpe proximalement na sternom, articulation sternoclaviculaire (SC). Ba articulations wana babengaka yango ba articulations synoviales atypique mpo ezali na fibrocartilage na esika ya cartilage hyaline. Clavicule ekangami na scapula na nzela ya ba ligaments acromioclaviculaire mpe rostroclaviculaire mpe ekangami na sternum na ligament sternoclaviculaire.

Clavicule ezali 's' shape. Demi-arc proximal e projetaka liboso, etikaka esika na paquet neurovasculaire ya extremité ya likolo. La moitié distale ya arc projets en arrière (concave) et puis ezo sangana na scapula (processus rostral na acromion). Ba fractures ya clavicule esalemaka mingi mingi na jonction ya ba arcs mibale (mid-arc), mingi mingi mpo na kozanga ba ligaments oyo ekangamaka na mikuwa ya pembeni na etuka oyo mpe mpo ezali eteni ya clavicule oyo ezali na bolɛmbu mingi. When a clavicle fracture is displaced, the proximal segment is almost always pulled upward (cephalad) by the sternocleidomastoid muscle (attached to the proximal end of the clavicle) and the distal segment is displaced downward (caudad) by the weight of the upper arm, and the clavicle tends to 'shorten' (ie, the fracture ends intersect each other), primarily due to the Contraction ya subscapulaire na pectoralis major (oyo na kati ebalukaka na loboko ya likolo). Yango euti mingimingi na kokangama ya misisa minene ya subscapulaire mpe ya pectoralis (oyo ebalukaka na kati ya lobɔkɔ mpe ebendaka yango epai ya ntolo).

Biteni

Mokano ya lisalisi ya kobukana ya clavicule ezali ya kokitisa mpasi mpe kozongisa mosala ya matonga. Mingi ya ba fractures ya clavicule ezali kaka ko traité libosoliboso na conservation (mingimingi mokuse na koleka 15 mm te); Ba traitements conservateurs lokola ba bandages ya figure-of-huit, ba slings ya avant bras, ba bandages ya Sayre, ba suits ya immobilisation ya Velpeau, na immobilisation. Immobilisation ya suspension esalemaka na phase aiguë, mpe gamme ya liboso ya entraînement ya mouvement mpe ba exercices ya makasi esalemaka mingi mingi poso 2-6 sima ya fracture tango mpasi esili. Kosalela figure ya 8 bandages ezali recommandé te mpo ekoki komema na ba poso ya pression axillaire mpe mingi non-union ya fracture [5,6].

Histoire mpe examen ya nzoto .

Ba fractures ya clavicule ewutaka na impact direct na lipeka sima ya kokweya mpe emonanaka mingi na masano ya libanda na bilenge mpe na kokweya ya kozanga koyeba na mibange. Ezali na ntina mingi kolimbola ndenge oyo kozoka ezali. Ba blessures ya énergie makasi ekoki kosangana na ba blessures ya mutu na ya ntolo, alors que ba fractures oyo ewutaka na ba traumatismes ya mike mike ekoki kozala pathologique. Ba blessures ya distraction esengaka initiation ya liboso mpe exclusion ya malamu ya séparation ya mur thorach scapulaire, ba blessures neurologiques mpe vasculaires. Na clinique, ezali na kovimba mpe ecchymose na esika ya fracture, esangani na déformité mpe tendresse. Esengeli kotya likebi na ba tissus mous mpo na jacking up, oyo ekoki kosala nécrose ya loposo mpe ulcération.

Imaging .

Ba fractures mingi ekoki ko diagnostiquer na ba radiographies simples anteropostérieures. Ba radiographies ya 20° ya inclinaison ya tête elongolaka effet ya ba cavités thoraciques oyo ezo superposer. Esengeli kozala na radiographie na position ya auto-supportation mpo na ko visualiser malamu déplacement ya fracture. Komemaka kilo mpo na ba radiographies ezali na litomba mpo na kotalela bosolo ya ligament claviculaire rostral na clavicule distale to ba blessures ya articulation acromioclaviculaire.Ct esalisaka mpo na komona na makanisi ba blessures complexes ya ceinture scapulaire mpe epesaka visualisation ya malamu ya ba blessures possibles ya clavicule proximale na articulation sternoclaviculaire. Kozwa radiographie ya ntolo esalisaka mpo na koboya kozoka ya thoracique oyo esangisi yango, mpe kokómisa yango mokuse ekoki kotalelama na kokokanisa yango na clavicule oyo ezali na ngámbo mosusu, bakisa mpe koboya kokabwana na efelo ya scalulothoracique.

Mitindo .

AO/OTA Fracture Dislocation Typing: Code ya fracture ya clavicule 15 ezali na ba sites misato: 15.1 proximal (médiale), 15.2 diaphyse, mpe 15.3 distal (latéral). Ba fractures proximales (médiales) mpe distale (latérales) ezali classées na ndenge ya type A (extra-articulaire), type B (en partie intra-articulaire), mpe type C (inter-articulaire complète). Ba fractures ya troncs e classé lokola type A (simple), type B (wedge), na type C (comminute).Cadre ya AO/OTA ya ba fractures na ba dislocations ezuaka te degré ya déplacement ya fracture, pe ezali na tango oyo na usage limité na traitement ya ba fractures ya clavicule pe na pronostic ya ko déterminer.

Allman Typing esalemi na esika ya fracture (i: medial, cadent 1/3, II: Latéral 1/3, III: médiane 1/3) (Fig. 7.2.1).

Craig abongisi lisusu classification oyo na base ya Allman, na ngai kozala na kati 1/3 ya clavicule; Type II kozala 1/3 ya libanda ya clavicule, oyo na sima ekabolamaki na 5 types oyo esalemi na déplacement ya fracture mpe na relation na ligament claviculaire rostral; mpe lolenge III kozala fracture ya 1/3 ya kati ya clavicule, oyo ekabolamaki na 5 types sur la base ya degré ya déplacement ya fracture mpe soki to te fracture ezalaki intra-articulaire.

Typing ya NEER ya ba fractures latérales 1/3 ezo souligner importance ya ligament rostral-claviculaire : type I esalemaka distal na ligament rostral-claviculaire, na bloc ya fracture médiane déplacée supérieure; Type II esangisi ligament rostral-claviculaire mpe esali que bloc ya fracture médiane ezala déplacée supérieure; mpe lolenge III ekómaka tii na litonga ya acromioclaviculaire na ligament rostral-claviculaire oyo etikali naino te.

Typing ya Edimbourg ezali système ya classification ya ba fractures ya diaphyse selon degré ya déplacement na commintution.1 Ba fractures ya type 1 esangisi fin médiane, type 2 ezali ba fractures ya diaphyse mpe type 3 ezali ba fractures ya suka ya latéral. The fractures of the diaphysis are classified according to the presence or absence of cortical contact between the fracture fragments into types A and B. Type 2A fractures are further classified as nondisplaced (type 2A1) and angulated (type 2A2),2B fractures are classified as simple or wedge-shaped (type 2B1) and comminuted (type 2B2).3 Type 1 fractures involve the medial end of the Diaphyse na type 3 ezali suka ya latéral ya diaphyse. Ba fractures ya suka ya mediale mpe ya latéral ekabolami na ba sous-groupes 1 mpe 2 selon soki articulation oyo ezali pembeni ezali na kati.

Ndenge moko mpe ezali na kobɛtabɛta ya mabaya ya mabanga, kobɛtabɛta ya jager, mpe kobɛta ya Breitner.

Ba indications ya lipaso .

Fractures spécifiques .

1, kobukana ya polele; 

2, bopanzani >2 cm; 

3, mokuse >2 cm; 

4, Comminution ya biteni ya fracture (>3); 

5, kobukana ya biteni mingi; 

6, fracture ouverte sous-jacente na ba blessures ya tissus mous; 

7, déformité ya monene (déplacement mpe mokuse); 

8, kozoka ya scaphoïde.

Ba blessures ya ba composés .

1, kozoka ya likolo ya likolo ya ipsilatéral oyo esangisami;

2, kozoka na lipeka oyo ezali kopumbwapumbwa;

3, bampota mingi;

4, fracture esangani na ba blessures neurovasculaires;

5, ba fractures ipsilatérales ya ba ribs multiples esangani na déformité ya mur ya ntolo;

6, clavicule oyo ezali kokómisa mokuse mpo na kosala lipeka oyo ezali na mapapu;

7, ba fractures ya clavicule bilatérale.

Ba facteurs ya ba malades .

1, bato ya maladi oyo bazokaka mingi basengeli na kilo ya likoló oyo ezali na nsuka ya likoló;

2, ba maladi oyo basengaka kozonga noki na mosala (ndakisa, elite mpe masano ya momekano).

Ntango ya lipaso .

Esengeli kosala lipaso kozanga retard ntango bilembo ya solosolo mpo na lipaso ezali.

Retard ya lipaso oyo eleki poso 2-3 na ba indications relatives ekoki komatisaka difficulté ya réduction ya fracture, surtout tango ya komibongisa mpo na fixation interne ya réduction fermée na ba techniques percutanées.

Kokɔta na lipaso .

Mobɛli azali kotyama na esika ya kiti ya libongo to na esika oyo ezali semi-sitting. Lipeka oyo ezo bela e rembourré na se mpo na kotombola clavicule mpo na kosala lipaso na pete, mpe loboko e toweled mpo na kopesa nzela na mobilisation intra-opératoire. Incision transversale na axe ya molayi ya clavicule to incision ya sabre parallèle na modèle ya langer ekoki koponama.

Liyebisi: Incision transversale epesaka extension monene, nzokande incision longitudinale ekitisaka likama ya kozoka ya misisa ya supraclaviculaire mpe ezali kosepela mingi na esthétique.

Fixation ya kati .

3.5 Ba plaques ya compression systématique, ba plaques ya reconstruction, to ba LCP ya plastique ekoki kosalelama pona ko bongisa ba fractures ya clavicule. Baplakɛ etyamaka malamu likoló to liboso ya esika oyo batyaka clavicule. Ba plaques ezali makasi na ba blessures biomécaniques soki etiemaki na likolo, mingi mingi soki fracture comminuted ezali na se, mpe ezali simple ya ko visualiser. Esengeli kotimola fixation bicorticale ya ba vis, mpe esengeli kotimola mabulu na bokebi mingi, lokola ezali na likama ya kozoka na misisa mpe na misisa ya makila oyo ezali na nse. Avantages : perçage sûr ya canal ya vis ya plaque antérieure, apposition ya plaque, contouring facile.

Liyebisi: Mbala mingi, greffe ya mikuwa esengeli te mpo na ndenge ya liboso; Nsima ya kokangama ya kati, ezali na ntina mingi mpo na kosukola malamu couche myofascial mpo na kozipa plaque mpe kopekisa bokono.

Fixation intramédullaire .

Ba dispositifs ya fixation intramédullaire ya lelo ezali ba épingles ya Kirschner, ba épingles ya mabanga, ba broches ya hagie, ba épingles intramédullaires élastiques ya titane, ba vis creux, mpe ba ongles intramédullaires ya blocage élastique; Eg, ba ongles élastiques ya titane epesaka nzela te ya kokanga statique, epesaka nzela te na contrôle ya longueur mpe rotation, mpe ekoki kosala que ba réduire secondaires soki basaleli yango mpo na ba fractures comminutes. Technique ya ongleing intramédullaire ekoki kozala kaka na ba fractures simples, transversales ou obliques clavicule.

Avantages .

Incision ya moke, esthétique mingi, ba décapages ya tissus mous moins, risque ya protrusion ya endophyte moke, mpe stabilité oyo ezo sangana na formation ya scab.

Ba inconvénients .

Kosilika ya loposo to mbeba na esika ya kokota.

Liyebisi:Bokiti ya bokangami ya ba fractures ya clavicule ezali ntango mosusu mpasi mpe koleka ndelo ya loboko ya mosali na radiation eboyami na tango ya ba manœuvres ya lipaso.

Fixation ya ba plaques oyo ezo invasif minimalement .

Osteosynthèse ya plaque minimalement invasive ya clavicule ekanisami kopesa makasi ya biomécanique ya monene tout en évitant ba inconvénients ya fixation ya plaque ouverte to fixation intramédullaire.

Placement intra-opératoire ya système 3.5 LCP antérieur na clavicule, de préférence na se ya clavicule, epesaka nzela ya ko référer na clavicule ya santé, kosala que ezala facile ko shape plaque avant mpe kozua ouverture ya vis ya molayi.

Application ya liboso ya osteosynthèse ya plaque minimalement invasive ekoki kozala associé na blessure ya nerf supraclaviculaire, alignment ya mabe to ko réduire ba paires ya ba fils oyo ezo affecter fonctionnement, mpe flexion ya plaque to fracture.

fixation ya plaque ya ba fractures ya fin latérale ya clavicule .

Pona ba implants ya plaque e dépend na taille ya bloc ya mikuwa latérale. Esengeli kosala ba vis bicorticals na minimum 3 mpo na bloc ya mikuwa latérale. Na lolenge ya malamu, esengeli kosalela ba vis ya tension mpo na ba fractures obliques. Soki bloc ya mikuwa ezali moke mingi mpo na fixation, plaque ya crochet ya clavicule ekoki kosalelama.

Traitement ya dislocation ya articulation acromioclaviculaire .

Ba blessures ya articulation acromioclaviculaire ezali na 12% ya ba blessures ya ceinture scapulaire mpe mingi mingi esalemaka na ba athletes ya contact oyo etondi.

Système ya mise en scène oyo esalemaka mingi ezali staging ya rockwood. Type I ezali environ ya ligament acromioclaviculaire na ligament rostroclaviculaire intact; Lolenge II ezali kopasuka ya ligament acromioclaviculaire na ligament rostroclaviculaire intact; Lolenge III ezali kopasuka ya ligament acromioclaviculaire mpe ya ligament rostroclaviculaire; Type IV ezali déplacement postérieur ya clavicule distale oyo ezo impaler trapèze; Type V ezali kopasuka mobimba ya articulation acromioclaviculaire mpe ligament rostroclaviculaire, na koleka 100 pour cent ya déplacement ya articulation; Mpe ba blessures ya type VI ezali très rare, na clavicule distale oyo e déplacé na se na se ya processus ya rostral.

Traitement conservateur na freinage ya ntango mokuse na sling ya cantilever ezali recommandé mpo na ba blessures ya type I mpe ya type II. Bokambami ya bampota ya lolenge III ezali na ntembe, na mikanda mosusu oyo ezali kolakisa ete lisalisi ya kobatela ezali kolakisa mpo na bilenge oyo bazali na mosala mingi. Récupération fonctionnelle ezali malamu atako ekoki kozala na ba degrés ekeseni ya déformité na appearance. Ba blessures ya type IV - VI ezali makasi mingi mpe intervention ya lipaso ezali recommandé.

Sikawa, ba procédures ya lipaso oyo esalelamaka mingi ezali : technique ya vis de blocage rostral ya Bosworth na réparation ya étape moko to na réparation ya ligament te;, fixation ya plaque ya crochet ya clavicule, ndenge moko na fin latérale ya fracture ya clavicule; Fixation ya plaque ya tab ya serré to anchor pinning suture na nzela ya arthroscope to mwa incision; mpe suture ya ligament ya blocage rostral to suspension renforcée, na matériel artificiel to tendon entre éminence rostral na clavicule.

Ezali polele te mayele nini ya lipaso ezali na litomba mingi, mpe atako ekoki kozala na mwa degré ya kobungisa resurfacing, efficacité ya suka ya ba techniques oyo nionso ezali satisfaisant.

Traitement ya ba fractures ya clavicule ya suka ya mediale na ba dislocations ya articulation sternoclaviculaire .

Ba blessures wana ezali relativement rare, mpe lisusu ezali na manque ya ba guidelines ya traitement oyo esalemi na nzela ya kisi oyo esalemi na ba preuves.

Ba fractures médiales médiales ezalaka mingi mingi ba fractures extra-articulaires na déplacement insignifiant mpe ekoki ko traité conservateur. Epiphyse ya suka ya kati ya clavicule ekangamaka mingi mingi na 23-25 ​​ans mpe ezali epiphyse ya suka oyo ekangami na nzoto. Yango wana, ba blessures mingi ya kati ezali vraiment ba fractures ya plaque épiphysaire ya Salter-Harris Type I to II. Ba rayons X ya momesano ezali mpasi mpo na koyeba yango, na litomba ete radiographie ya 40° ya inclinaison ya mitó mpe bokokanisi na ngambo ya malamu ekoki komonisa bopanzani ya nsuka ya kati ya clavicule, mpe CT epesaka bilili ya diagnostic ya malamu koleka.

Ba fractures to ba dislocations oyo e déplacé liboso ekoki mbala mingi kokangama mpe ko repositionner, kasi mbala mingi ezali instable mpe lobotomized mpo na re-déplacement. Soins palliatifs ezali recommandé mpo na ba dislocations to ba déplacements persistants mpo mbala mingi ezo résulter te na déficience fonctionnelle. Dislocation ya fin médiane ya clavicule rarement na postérieur esali que ba blessures ya likolo ya mediastin, y compris ba blessures vasculaires to même obstruction ya trachée na compression ya voie respiratoire. Mpo na ba dislocations mpe ba fractures esika fragment médian ezali moke mingi, ba plaques ekoki kozala pont na kati ya articulation mpo na fixation na sternum.

Ba méthodes mosusu ya fixation .

Eg fixation extérieure na stent, fixation extérieure na plaque ya clavicule, etc.

Bokambami ya sima ya lipaso .

Esengeli ko immobiliser loboko ya likolo na entraînement ya pendule ya sling mpe ya lipeka mbala moko. 2 semaines sima, esengeli kolanda mobeli mpo na kotala mpota mpe kotala lisusu ba rayons X, nzokande sling ya liboso ya loboko ekoki kolongola mpe formation ya mobilité ya articulations oyo epekisami te ekoki kobanda, kasi esengeli koyebisa mobeli ete atombola kilo te na enama oyo ezokaki. Kosala ngalasisi ya makasi ekoki kobanda na pɔsɔ 6 nsima ya lipaso ntango bilembo ya kobikisama ya mikuwa ebimi. Esengeli koboya masano to masano ya makasi na boumeli ya sanza 3 nsima ya lipaso tii ntango kobukana ekosila mpenza.

Mikakatano.

Mikakatano ya liboso .

Ba infections ya ba mpota sima ya lipaso ekoki kobima na 4,8% ya ba cas;

Bozangi makasi na etuka ya subclavie ezali complication oyo emonanaka mingi, na boyekoli ya histoire naturelle ya kino 83% ya ba maladi oyo bazali na symptôme oyo, oyo ekiti na tango mpe ememaka te na dysfonctionnement ya monene, atako ekoki kowumela kino na mbula 2 sima ya lipaso;

Protrusion ya endophyte mpe agitation ya loposo, oyo ezalaka mingi na kosalela ba plaques volumineuses to mikila ya nsuki kozanga couverture ya ba tissus mous ya malamu;

Kozongisama na mosala, oyo ekoki kosalema nsima ya lisalisi ya lipaso mpe ya kobatela; Kozoka na nsima ya lipaso ekoki kosala ete endoprothèse egumbama to ebukana, to epanzana zingazinga ya endoprothèse;

nonunion, na 15% ya taux ya syndicat te na traitement conservateur mpe na taux ya 2% ya non-union na traitement ya lipaso mpo na ba fractures ya diaphyse oyo elongolami mobimba; Déplacement complète ya fracture, ko réduire plus de 2 cm, komela likaya, ko augmenter âge, ba blessures ya énergie makasi, ko re-fracter (instabilité mécanique), ba dislocations ya diaphysaire ya recalcitrant, qualité ya mikuwa ya mabe, mpe perte ya mikuwa eleki.

Ba complications ya retard .

Arthrose ya articulation acromioclaviculaire esalemaka mingi mingi na ba fractures intra-articulaires (Edimbourg Type 3B2); Ntango lisalisi ya bilembo mpe ya kobatela ezali na ntina te, clavicule distale ekoki kolongolama na arthroscopie to na lipaso ya polele;

Bobikisi ya déformité, oyo esalemaka na ba degrés ekeseni na ba fractures nionso oyo esalemi na ba déplacés conservateurs; Bokuse ya ceinture scapulaire accompagné na rotation ya bloc ya fracture distal ekoki kosala que ba diminution ya force ya suka ya lipeka mpe endurance, surtout na enlèvement ya lipeka; Kotika kobima ya thoracique ekoki kobimisa bilembo ya compression ya plexus brachial; Mpe malalignment ya ba articulations ya mur scalulothoracique ekoki kosala inclinaison antérieure ya scapula mpe kobimisa mpasi ya mapeka mpe myalgies, soki ezali clair que ba symptômes ezali ya déformité tango kobika esalemaka, correction ya osteotomie mpe fixation ya plaque ezali possible en fonction ya ba besoins ya maladi.

Pronostic mpe mbano .

Boyekoli moko oyo etali yango na Mpoto elobaki ete lisalisi ya lipaso ya kobukana ya midclaviculaire oyo elongolamaki ezalaki malamu, mpe méta-analyse na yango emonisaki ete motángo ya malunion oyo ememaki na kozanga kosangana ya kobukana ya fracture mpe kobimisa bilembo ezalaki mpenza moke na etuluku ya lipaso koleka na etuluku oyo ezwaki lisalisi ya kobatela ntango basalaki lipaso ya kobatela; Longola yango, etuluku ya lipaso ezalaki na mpasi mingi te na ebandeli, mpe kobongisama ya bapwɛ́ ya mosala oyo ezalaki ntango nyonso mpe ya DASH ezalaki komonana mingi.

Koloba na mokuse .

Mingi ya ba fractures ya clavicule ewutaka na mobulu ya direct to indirect, mpe traitement ekoki kozala na classement ya traitement conservateur to ya lipaso. Na oyo etali traitement, atako mingi ya ba fractures ya clavicule sans déplacement ya makasi ekoki ko traité conservativement, option ya traitement ya lipaso mpo na ba fractures na déplacement ya makasi ezali controversé. Mpo na ba fractures ya clavicule déplacé, traitement ya lipaso ezali na taux ya likolo ya kobika ya mikuwa mpe ba résultats fonctionnels ya liboso soki tokokanisi yango na traitement conservateur.

Ba références .

[1] Postacchini F, Gumina S, de Santis P, Albo F. Epidémiologie ya ba fractures ya clavicule. j Surg ya coude ya lipeka 2002; 11:452.

[2] Eiff, MP, Hatch, mpe baninga na ye. Ba fractures ya clavicule na scapula. Na: Bokambami ya fracture mpo na bobateli ya liboso, 2e ED, WB Saunders, Philadelphia 2002. lok.198.

[3] Robinson CM. Fractures ya clavicule na adulte. Epidémiologie mpe classification. j Surg ya matonga ya mikuwa BR 1998; 80:476.

[4] Neer CS 2ème. Fractures ya troisième distal ya clavicule. Clin Orthop Relat Res 1968; 58:43.

[5] Andersen K, Jensen Po, Lauritzen J. Bosalisi ya ba fractures ya claviculaire. Bandage ya figure-ya-mwambe na sling moko ya pete. Acta Orthop SCAND 1987; 58:71.

[6] Ersen A, Atalir AC, Birisik F, mpe basusu. Comparaison ya sling simple ya loboko na figure ya bandage claviculaire mwambe pona ba fractures claviculaires ya arbre moyenne: étude contrôlée randomisée. articulation ya mikuwa J 2015; 97-B:1562. Ezali ndenge moko na likambo ya kozala na bomoi ya malamu.